نفخ شکم پس از آسیب نخاعی : علل ایجاد آن و روشهای درمان
نفخ شکم پس از آسیب نخاعی می تواند باعث نگرانی بیماران و مراقبین آنها شود.
نفخ شکم زمانی رخ می دهد که بدن دچار احتباس گاز یا آب شود. این عارضه، یک احساس ناراحت کننده است که می تواند باعث حس سنگینی و حتی درد ناحیه شکم شود. دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می شود، بیماران بعد از آسیب نخاعی دچار نفخ های مکرر شوند.
دراین مقاله توضیح داده شده که چگونه آسیب نخاعی می‌تواند به ایجاد نفخ شکمی کمک کند و مروری هم بر راههای مدیریت آن شده است.
علل نفخ معده پس از آسیب نخاعی چیست؟
عوامل متعددی وجود دارند که می تواند باعث نفخ بیش از حد شکم در افراد مبتلا به آسیب نخاعی شود.
پس از آسیب نخاعی ، ارتباط بین مغز و بدن را مختل می شود که این موضوع می تواند به دلیل مشکلات حرکتی تغییرات قابل توجهی را در سبک زندگی این افراد ایجاد کند.
برخی از عوامل مرتبط با آسیب نخاعی که می توانند باعث نفخ شکم شوند، عبارتند از:
- اختلال درعملکرد روده و مثانه. پس از آسیب نخاعی، بسیاری ازمبتلایان نمی توانند نیاز به تخلیه ادرار و دفع مدفوع را در خود احساس کنند. علاوه براین ، این افراد به دلیل عدم کنترل عضلانی، ممکن است در دفع مدفوع با مشکل مواجه شوند. این عوامل می تواند باعث انباشت مواد زائد در روده بزرگ و ایجاد یبوست شده و در نتیجه منجر به نفخ شکم می گردد.
- اختلال در عملکرد دیافراگم. آسیب در سطوح بالایی نخاع، بر بخشهای عصب دهی دیافراگم تأثیر می گذارد. انقباضات دیافراگم، حفره شکمی را به سمت پایین فشار می دهد ، که می تواند باعث افزایش فشار شده و به احساس نفخ کمک کند.
- عدم تحرک بدنی بعد از اسیب نخاعی. آسیب نخاعی می‌تواند باعث محدود شدن فرد روی ویلچر شده و تحرک او را تا حد قابل ملاحظه ا ی کاهش دهد . عدم فعالیت بدنی نیز موجب کاهش فشار خون ، گردش خون و سرعت متابولیسم شود . این موارد نیز می توانند باعث کندی هضم شوند.
- رژیم غذایی . علاوه بر کاهش فعالیت بدنی ، مصرف رژیم غذایی سرشار از سدیم یا کربوهیدرات باعث احتباس آب می شود. هضم سبزیجاتی مانند بروکلی، کلم و کلم پیچ برای افراد نخاعی مشکل است و به ایجاد گاز و نفخ در آنان کمک می کند.
- فشارهای روحی . سلامت روان می تواند در وضعیت بدن نقش موثری داشته باشد. استرس بالا ، سطح ترشح هورمونی به نام کورتیزول را افزایش می دهد و باعث می شود فرد احساس گرسنگی کند. این موضوع باعث می شود که بیشتر بخورید که نه تنها موجب نفخ ، بلکه باعث افزایش وزن نیز می شود.
نحوه رهایی از نفخ شکمی بعد از آسیب نخاعی
اکنون که با عوامل ایجاد نفخ پس از آسیب نخاعی آشنا شدیم، در ادامه توصیه هایی ارائه شده که می توانید با گنجاندن آنها در برنامه روزمره خود وانجام آنها، گوارشی سالم داشته و به دنبال آن با کاهش احتباس گاز وآب مواجه شوید.
۱) افزایش فعالیت بدنی
هنگامی که بدن به طورمداوم حرکت داشته باشد، گردش خون و سرعت متابولیسم آن افزایش می یابد، که این موضوع به نوبه خود باعث بهبود هضم و حرکات روده می شود.
یکی دیگر از راههای کاهش آب اضافی در سیستم بدن، عرق کردن است. توصیه بر این است که ورزش های هوازی را در برنامه روزانه خود بگنجانید. هر گونه حرکت دستها درسطح بالاتر از قلب ، باعث افزایش ضربان قلب وتشدید گردش خون می شود.
افراد دارای محدودیتهای حرکتی نیز می توانند تمرینات غیرفعال دامنه حرکتی را با کمک یک مراقب انجام دهند تا مفاصل از حالت سفتی در آمده و جریان خون افزایش پیدا کند .
۲) آب بیشتری بنوشید
به ظاهرممکن است غیر منطقی به نظر برسد، اما نوشیدن آب بیشتر نه تنها، سیالیت حرکات روده را افزایش می دهد، بلکه به بدن یادآوری می کند که نیازی به ذخیره آب اضافی ندارد.
هنگامی که به اندازه کافی آب نمی نوشید، بدن آن را ذخیره می کند زیرا مطمئن نیست که چه زمانی دوباره پرآب می شود.
۳) رژیم غذایی خود را تنظیم کنید.
از آنجایی که محدود شدن میزان تحرک فرد می تواند باعث کندی گوارش شود، ایجاد تغییرات سالم در رژیم غذایی می تواند مفید باشد.
به طور کلی ، کاهش مصرف نمک ( سدیم ) و کربوهیدراتها، میزان احتباس آب را کاهش می دهد .
با وجود اینکه ، مصرف غذاهای پر فیبر برای حجیم کردن مدفوع و تقویت حرکات روده ایده آل هستند، اما می توانند به نفخ شکم نیز کمک کنند.
مصرف فیبر اضافی ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود. لذا بهتر است از کم شروع کنید و به مرور زمان مصرف فیبر را افزایش دهید تا بدنتان به هضم آن عادت کند.
۴) یک برنامه اجابت مزاج داشته و آن را دنبال کنید
داشتن برنامه مدیریت روده واجابت مزاج طبق برنامه تعیین شده، به شما کمک می کند تا بتوانید الگوهای مناسبی را برای برنامه دفع پیگیری کنید.
با پیروی از یک برنامه منظم، می توانید از تخلیه منظم روده خود اطمینان حاصل نموده و از انسدادهایی که می تواند باعث نفخ شوند جلوگیری نمائید.
از آنجایی که بسیاری از بیماران آسیب نخاعی نمی توانند انقباضات عضلانی ناحیه دفع را کنترل کنند ، ممکن است نیاز به مصرف یکسری دارو یا حتی تحریک دستی داشته باشند.
خلاصه: آسیب نخاع و نفخ شکم
اگر نفخ شما کاهش یا از بین نمی رود ، در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید. در حالی که نفخ خفیف بعد از غذا کاملاً طبیعی است ، اما نفخی که از بین نمی رود یا باعث درد می شود ، می تواند نشان دهنده وجود یک مشکل جدی تری باشد. بنابراین به دنبال حل آن باشید.
امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد تا با علل نفخ شکم بعد از آسیب نخاعی ومدیریت و اقدامات لازم آشنا شده باشید.