آشنایی با تاکیکاردی در افراد دچار آسیب نخاعی : شناخت ضربان قلب بالاتر ازحد طبیعی درحال استراحت

فعالیتهای غیرارادی بدن مانند ضربان قلب توسط دستگاه عصبی خودمختار بدن، کنترل می شوند. هنگامی که آسیب نخاعی به سیستم عصبی آسیب می رساند، می تواند عوارضی مانند تاکیکاردی را ایجاد کند که در آن ضربان قلب در حالت استراحت؛ به بیش از حد طبیعی افزایش پیدا می کند.

با وجوداین که تاکیکاردی در میان افراد دچار آسیب نخاعی خیلی شایع نیست، اما آگاهی از علائم آن می تواند به طور بالقوه نجات بخش باشد و شما می توانید تا زمان اجرای اقدامات درمان پزشکی مناسب، به شخص مبتلا کمک کنید . در این مقاله هر آنچه را که باید در مورد آسیب نخاعی و تاکیکاردی اطلاع داشته باشید، آموزش داده می شود.

علائم تاکیکاردی

” تاکیکاردی ” شامل افزایش تعداد ضربان قلب به بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه در حالت استراحت است که در واقع این تعداد بالاتر از حد طبیعی محسوب می شود. اگر پس از آسیب نخاعی تاکیکاردی را تجربه می کنید، بسیار مهم است که فوراً با پزشک خود صحبت کرده یا به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید. عدم کنترل تاکیکاردی می تواند فشار زیادی را بر قلب وارد نموده و احتمال بروز حوادث پزشکی تهدید کننده زندگی همچون سکته مغزی یا نارسایی قلبی را افزایش دهد.

علائم تاکیکاردی که هر فرد دچار آسیب نخاعی و مراقبین آن باید از آن اطلاع داشته باشد، عبارتند ازاین قرارند:

• سرگیجه
• سبکی سر
• اضطراب
• سردرد
• سفتی در قفسه سینه
• تنگی نفس
• غش کردن

در صورت نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری برای تاکیکاردی ، پزشک می تواند بهترین درمان را توصیه کند. در حالی که بهترین درمان از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما درهر وضعیتی ، هدف نهایی، کاهش تعداد ضربان قلب در حالت استراحت و بازگرداندن آن به ریتم طبیعی می باشد.

همه مراقبانی که با افراد مبتلا به آسیب نخاعی تعامل دارند باید از تاکیکاردی ( و سایرعوارض احتمالی آسیب نخاعی ) آگاه باشند و علائم آن را بشناسند.

برای شناخت علت تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی، بهتر است ابتدا نگاهی بر نحوه عملکرد دستگاه عصبی خودمختار و چگونگی تأثیر آسیب نخاعی بر آن بیندازیم.

علل تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی

سیستم عصبی خودکار، پیام هایی را به مغز، نخاع و بدن ارسال می کند تا عملکردهایی مانند ضربان قلب ، تعداد تنفس، گوارش و غیره را تنظیم کند.

درست همانند مناطق خاصی از مغز که عملکردهای مختلف را کنترل می کند، بخش های خاصی از نخاع نیز عملکرد های مختلفی را کنترل می کنند.

در مورد آسیب طناب نخاعی و تاکیکاردی، توجه به سطوح T1- T5 نخاع در بخش قفسه سینه ( ناحیه فوقانی پشت) می باشد، چرا که این بخشها ( از میان بسیاری چیزهای دیگر) ضربان قلب را کنترل می کنند

پس از آسیب نخاعی، راههای عصبی در نخاع دچاراختلال می شوند و در نتیجه ، نواحی پائین تر از سطح آسیب دیگر نمی توانند به طور مؤثر ، پیامهای ارتباطی را از مغز ارسال یا دریافت کنند. بنابراین ، آسیب نخاعی در سطح ششمین مهره سینه ای (T6 ) به بالا می تواند بر ضربان قلب تأثیر بگذارد.

به عبارت دیگر، از آنجایی که بخش‌های ۱T تا ۵ T نخاع، ضربان قلب را کنترل می‌کنند، افراد مبتلا به آسیب نخاعی گردنی و قفسه سینه ای ممکن است دچار اختلالات قلبی مانند تاکیکاردی شوند که در آن ضربان قلب در حالت استراحت به بیش از ۱۰۰ ضربه در دقیقه افزایش پیدا می کند. ( میانگین ضربان قلب ۶۰-۱۰۰ ضربه در دقیقه است.)

در حالی که تاکیکاردی در افراد مبتلا به آسیب نخاعی سطح ۶T  و بالاتر شایع است، اما تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی به ندرت اتفاق می افتد. در عوض، اختلال شایع‌تر در عملکرد قلب  “برادیکاردی ” می باشد که در آن تعداد ضربان قلب در حالت استراحت به کمتر از ۶۰ ضربه در دقیقه کاهش می یابد.

برادیکاردی در مقابل تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی

ارتباط بین برادیکاردی ( کاهش تعداد ضربان قلب در حالت استراحت)، تاکیکاردی ( افزایش ضربان قلب در حالت استراحت ) و آسیب نخاعی، هر دو سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک را درگیر می کنند. این شاخه های سیستم عصبی خودکار با مقابله با یکدیگر،  به صورت هم افزایی کار می کنند.

سیستم عصبی سمپاتیک: این سیستم که پاسخگوی جنگ یا گریزاست ، هنگامی که فعال می شود، عملکردهایی مانند ضربان قلب، هوشیاری و فشار خون را افزایش می دهد.

سیستم عصبی پاراسمپاتیک: این سیستم که  پاسخگوی استراحت و هضم است، هنگامی که فعال می شود، ضربان قلب کاهش، گوارش و هضم تحریک و رگ های خونی شل می شوند.

هنگامی که سیستم عصبی سمپاتیک در اثر آسیب نخاعی صدمه می بیند ، فرد شوک عصبی را تجربه می کند. شوک نوروژنیک، در زمان آسیب سیستم عصبی سمپاتیک ، منجر به تحریکات  بدون مخالفت پاراسمپاتیک می شود. به عبارت دیگر ، پاسخ آرام سازی بدن ، بدون محدودیت انجام می شود. وقتی این اتفاق می افتد، پاسخ جنگ یا گریز نمی تواند با پاسخ استراحت و هضم مخالفت کند.

برای افراد مبتلا به صدمات نخاعی گردنی یا نواحی بالای قفسه سینه، ضربان قلب در حالت استراحت ممکن است به دلیل پاسخ شدید پاراسمپاتیک کاهش یابد و به طور بالقوه، منجر به برادیکاردی می شود. این دلیلی است که باعث می شود تاکیکاردی کمتر شایع باشد.

تاکیکاردی به عنوان یک اثر ثانویه

از آنجایی که خود تاکیکاردی به ندرت اتفاق می افتد، مهم است که از دو وضعیت دیگر که امکان دارد به تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی کمک کنند، آگاهی داشته باشیم: ۱) دیس رفلکسی اتونومیک ۲) عوارض هنگام درمان برادیکاردی.

چه زمانی اتونومیک دیس رفلکسی به تاکیکاردی کمک می کند

اتونومیک دیس رفلکسی ، یک عارضه بالقوه آسیب نخاعی است و  یک عمل رفلکس را توصیف می کند که باعث می شود سیستم عصبی خودکار در هنگام مواجهه با یک محرک بالقوه آسیب رسان (مضر) در پائین تر از سطح آسیب، واکنش بیش از حد نشان دهد.

به طورمعمول ، یک محرک مضر مانند لمس اجاق داغ، واکنش جنگ یا گریز را تحریک می کند تا به طور انعکاسی از سطح داغ دور شود. با این حال، پس از آسیب نخاعی، پیام درد یا تحریک به درستی به مغز نمی رسد و بدن برای مدت طولانی وارد این حالت انعکاسی و افزایشی می شود.

از بین علائم زیاد اتونومیک دیس رفلکسی، تاکیکاردی یکی از آنهاست. علاوه بر این، اتونومیک دیس رفلکسی در حدود نیمی از افراد مبتلا به آسیب نخاعی در سطح T6 و بالاتر رخ می دهد ، که در واقع این جمعیت، در معرض خطر تاکیکاردی هستند. بنابراین، افراد دچار آسیب نخاعی می‌توانند با اجتناب از محرکهای اتونومیک دیس رفلکسی مانند پر شدن مثانه به مدیریت تاکیکاردی کمک کنند.

تاکیکاردی به عنوان یک عارضه درهنگام تلاش برای درمان برادیکاردی

گاهی اوقات درمان برادیکاردی ( ضربان قلب در حالت استراحت پایین تر از حد طبیعی ) می تواند وضعیت را به اصطلاح ” بیش از حد اصلاح ” کند و باعث ایجاد تاکیکاردی ( ضربان قلب بیش از حد طبیعی در حالت استراحت) به عنوان یک عارضه شود.

بطورکلی ، درمان برادیکاردی، که ممکن است شامل تجویز دارو باشد، بر افزایش ضربان قلب متمرکز است. هنگامی که دوز درمان بیش از حد بالا باشد، یا بدن نسبت به آن واکنش نامطلوب داشته باشد، ضربان قلب در حالت استراحت ممکن است به بیش از حد افزایش یافته و باعث تاکیکاردی شود.

به همین دلیل، برای همه افراد دچار آسیب نخاعی و مراقبین آنها مهم است که از علائم تاکیکاردی آگاه باشند، حتی اگر در مورد برادیکاردی تحت درمان هستند.

شناخت  تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی

تاکیکاردی زمانی رخ می دهد که ضربان قلب در حالت استراحت از ۱۰۰ ضربه در دقیقه بالاتر می رود. هنگامی که قلب در این وضعیت بالاتر از حد طبیعی باقی بماند، قلب تحت فشار بالقوه کشنده قرار می گیرد.

در حالی که تاکیکاردی پس از آسیب نخاعی نادر است، می تواند یکی از عوارض اتونومیک دیس رفلکسی باشد، که تقریباً در نیمی از افراد مبتلا به ضایعات نخاعی گردنی و قفسه سینه ای سطوح بالا رخ می دهد. به دلیل این خطر جدی، کلیه افراد دچار آسیب نخاعی باید نکات مهم در مورد اتونومیک دیس رفلکسی را  بیاموزند و باید مراقب باشند تا از تحریک آن جلوگیری کنند.

همانطورکه می بینید ، توجه و آگاهی از این موضوع می تواند به نجات یک زندگی کمک کند. امیدواریم این مقاله به درک بهتر آسیب نخاعی و تاکیکاردی بعد از آن کمک کرده باشد.