اسپاسم پس از آسیب نخاعی

بدن انسان پس از آسیب نخاعی، رفتاری متفاوت را آغاز می کند و با مشکلات مختلفی روبرو می شود که یکی از آنها اسپاسمهای بعد از ضایعه نخاعی است . اسپاسم شامل انقباضات ناگهانی، حرکات تند همراه با سفت شدن عضلات و مفاصل پا است که پس از آسیب نخاعی اتفاق می افتد. این اتفاقات در افراد تتراپلژی بیشتر از پاراپلژی رخ می دهد.

چرا اسپاستیسیته رخ می دهد ؟

قبل از آسیب نخاعی هر زمان که محرک دردناکی در هر قسمت از بدن وجود داشته باشد، پیام های آن قسمت از بدن به مغز می روند و سپس مغز مطابق آن واکنش نشان می دهد. اما برخی از واکنشها سریع است بطوریکه در آنها نخاع بدون درگیری مغز نقش اصلی را ایفا می کند، به عنوان مثال، حرکت ناگهانی عقب کشیدن دست هنگام تماس با یک سطح داغ و احساس سوختگی، از جمله اعمالی است که به عنوان عمل انعکاسی شناخته می شوند. از آنجا که پس از آسیب نخاعی، پیام ها به مغز نمی رون، بنابراین هر زمان که محرکی دردناک یا هر نوع تحریکی که در زیر ناحیه آسیب اتفاق بیافتد، باعث ایجاد عمل انعکاسی می شود که به عنوان اسپاستیسیتی آسیب نخاعی شناخته می شود.

علائم اسپاسمهای آسیب نخاعی

بعد از آسیب نخاعی، اطلاع از اینکه دچار حملات اسپاسمهای عضلات شده اید یا نه،  خیلی دشوار نیست. پاها یکسری حرکات ناگهانی را شروع می کنند و خم یا راست می شوند. در افراد تتراپلژی حتی عضلات سینه، شکم و دست هم دچار انقباض می شوند

علل اسپاستیک

در افراد آسیب نخاعی، هر چیزی که باعث تحریک یا درد شود، می تواند منجر به اسپاسم عضلات گردد. این حالت بیشتر زمانی اتفاق می افتد که پاها یا دست ها حرکت داده شوند.  همچنین هنگامی که فرد مبتلا به عفونت ادراری، زخم فشاری یا یبوست ، اسپاسمها بیشتر دیده می شوند. در افراد دچار تتراپلژی حتی با نفس عمیق کشیدن هم ممکن است اسپاسم اتفاق بیافتد.

فوائد اسپاسمها بعد از آسیب نخاعی

پس از آسیب نخاعی، بیماران قادر نیستند بصورت ارادی اعضای بدن خود را حرکت دهند و آنها فقط به دلیل اسپاسم حرکت می کنند. با این حال اسپامها دارای یکسری مزایا هستند. این اسپاسمها باعث می شود  عضلات و مفاصل ورزش کنند و این موضوع می تواند به حفظ توده عضلانی و استخوانی کمک کند. گاهی اوقات آنها می توانند به انجام کارهای روزمره مانند جابجایی ها و  حتی تعویض لباس نیز کمک کنند. در افراد تتراپلژی نیز به اسپاسمها مبی توانند به قدرت گیرایی دست کمک کنند. از سوی دیگر اسپاسمها  به فرد اطلاع می دهند که یک چیزی در بعضی از قسمت های بدن با اشکال روبرو شده  و باید هر چه سریعتر اصلاح شود.

مضرات اسپاسم های بعد آسیب نخاعی

اسپاسمهای عضلانی می توانند مشکلات خاصی را ایجاد کنند. از جمله باعث ایجاد درد شوند و همچنین یکسری  فعالیت های روزمره زندگی مانند جابجا شدن ها، نشستن روی ویلچر و غیره را دشوار کند. درافراد تتراپلژی، باعث بازشدن انگشتان شده و برداشتن اشیاء را دشوار می کند. اسپاسم در افراد مبتلا، خواب شبانه آنها را با مشکلات زیادی مواجه می کند، در نتیجه در طول روز فرد احساس خستگی می کند. از سوی دیگر حرکات شدید  بدن و مالش اندامها با تخت و سایر جاها، ممکن است منجر به زخم فشاری شده، و می تواند به پاها آسیب برساند.

درمان اسپاسمهای عضلانی

درمان طبیعی اسپاسمهای بعد آسیب نخاعی را می توان در مواردی از جمله : داشتن سبک زندگی فعال، انجام حرکات کششی و تمرینات دامنه حرکتی خلاصه نمود. ایجاد حالت ایستاده  روی تخت شیبدار نیز کمک زیادی می کند. فرد باید بطور جدی بهداشت و  پاکیزگی را رعایت کرده و مراقب باشد دچار زخمهای فشاری و عفونتهای ادراری نشود. همچنین باید از تماس پوست با اشیا سرد و گرم خودداری شود. همه این موارد می توانند در جلوگیری و کاهش اسپاسم در بیماران آسیب نخاعی نقش داشته باشند. اما اگر مشکل شدید باشد ، می توان با توصیه ها و تجویز پزشک از داروهایی مانند باکلوفن (لیورزال)، کلونازپام (کلونوپین)، دانترولن (دانتروم)، دیازپام (والیوم) یا تیزانیدین (زانافلکس) نیز استفاده کرد.