آسیب نخاعی و فشار خون پایین : چگونه با سرگیجه مقابله کنیم

آیا می دانید که بین آسیب نخاعی و فشار خون پایین ارتباط وجود دارد؟ به طور کلی، افراد مبتلا به آسیب نخاعی، به ویژه در مراحل اولیه بهبودی خود، بیشتر در معرض ابتلا به  فشار خون پایین هستند. کاهش فشار خون یا اصطلاحا” افت فشار خون ارتواستاتیک، وضعیتی است که خیلی از افراد دچار آسیب نخاعی آن را تجربه می کنند. مشخصه این نوع کاهش فشار خون ( که با علائم سرگیجه / سبکی سر همراه است ) زمانی است که فرد می خواهد به سرعت وضعیت بدن خود را تغییر دهد، و معمولاً زمانی اتفاق می افتد که فرد سعی می کند از حالت خوابیده یا دراز کش به حالت نشسته یا از حالت نشسته به حالت ایستاده تغییر وضعیت پیدا کند.

در این مقاله توضیح داده می شود که چگونه آسیب نخاعی می تواند باعث کاهش فشار خون شود و برای مدیریت این مشکل چه کارهایی می توان انجام داد.

چگونه آسیب نخاعی باعث کاهش فشار خون می شود

آسیب نخاعی، باعث ایجاد اختلال در ارتباط بین مغز و بدن می شود. در نتیجه، بسیاری از عملکردهای اصلی بدن ممکن است نتوانند به درستی کار کنند.

یکی از نقش های اصلی سیستم عصبی خودمختار، کنترل عملکردهای غیرارادی مانند فشار خون و ضربان قلب است.

آسیب نخاعی می تواند رفلکس هایی که باعث انقباض و شل شدن رگ های خونی می شود، را مختل کند. هنگامی که رگ های خونی بیش از حد شل می شوند، نیروی کافی برای حفظ جریان خون به طور موثر وجود ندارد، که این مسئله باعث می شود  فشار خون کاهش یابد. در نتیجه، خون در دست و پاها جمع شده و حجم کل خونی را که به قلب در گردش است کاهش می‌دهد. هرچه قلب، خون کمتری دریافت کند، خون کمتری به بدن پمپاژ می شود.

هیپوتانسیون ارتواستاتیک و آسیب نخاعی

افت فشار خون ارتواستاتیک، وضعیتی است که با فشار خون پایین، پس از نشستن یا ایستادن خیلی سریع مشخص می شود. این حالت به طور خاص، زمانی اتفاق می‌افتد که فشار خون سیستولیک (یعنی فشار خون در زمانی که قلب در حال انقباض است ) حداقل ۲۰ میلی‌متر جیوه یا فشار خون دیاستولیک ( یعنی فشار خون در بین ضربان‌های قلب ) در عرض ۳ دقیقه پس از بلند شدن ۱۰ میلی‌متر جیوه کاهش یابد.

اگرچه هر کسی ممکن است افت فشار خون ارتواستاتیک را تجربه کند ، اما این بیماری در افراد مبتلا به ضایعه نخاعی گردنی و قفسه سینه به طور قابل توجهی شیوع بیشتری دارد.

علاوه بر این، این عارضه در چند هفته اول پس از آسیب نخاعی نیز نسبت به بعد از آن شایع تر است.

افراد مبتلا به افت فشار خون ارتواستاتیک، اغلب به محض بلند شدن، عوارض زیر را تجربه می کنند:

• سبکی سر
• سرگیجه
• اختلال در بینایی
• غش کردن
• ضعف عضلانی
• از دست دادن موقت هوشیاری
• تنگی نفس

این علائم همگی، حاکی از کاهش جریان خون در مغز هستند.

بهترین راه برای مدیریت کاهش فشار خون پس از آسیب نخاعی

درمان فشار خون پائین در افراد دچار آسیب نخاعی، بر افزایش گردش خون و کاهش تجمع خون در دستها و پاها متمرکز است. بهترین راهکارها برای مدیریت افت فشار خون ارتواستاتیک و افزایش فشار خون پس از آسیب نخاعی عبارتند از:

1. وقت گذاشتن هنگام بلند شدن ( آهسته بلند شدن )
   

   هر گاه که هنگام بلند شدن ، احساس سرگیجه کردید، بهتر است دوباره نشسته یا دراز بکشید تا سرگیجه تان برطرف شود. ساده ترین راه برای جلوگیری از سرگیجه ناشی از فشار خون پائین پس از آسیب نخاعی این است که برای بلند شدن و تغییر وضعیت از حالت خوابیده به نشسته یا ایستاده، وقت بگذارید و این کار را خیلی آرام انجام دهید .علاوه براین، دقت کنید که برای ایمنی بیشتر و جلوگیری از افتادن، یک جا یا سطح ثابت را نگه دارید

2. هیدراته نگه داشتن بدن
   

   یکی دیگر از راههای موثر برای جلوگیری از افت فشار خون پس از آسیب نخاعی، نوشیدن آب به اندازه کافی است. کم آبی بدن می تواند حجم مایعات را در بدن کاهش داده و منجر به فشار خون ناپایدار شود. مطالعات انجام شده نشان می دهد که نوشیدن آب می تواند باعث انقباض عروق خونی شود و به افزایش فشار خون کمک کند.

3. افزایش مصرف نمک

افزایش مصرف نمک می تواند به افزایش فشار خون کمک کند . با این حال، مصرف بی رویه و بیش از اندازه آن هم می تواند مضر باشد ( حتی برای کسانی که فشار خون پائین دارند ). بنابراین باید همیشه دقت کنید میزان متعادل و مناسب آن را پیدا کنید.

برخی از میان وعده های ایده آل برای کمک به مقابله با فشار خون پایین عبارتند از آجیل نمکی، پنیر و زیتون.

4. مصرف داروها

بیماران آسیب نخاعی ممکن است متوجه شوند که مصرف یکسری داروها برای افزایش فشار خون مفید است.

پزشکان ممکن است داروهایی به نام ” وازوپرسور ” تجویز کنند که به انقباض عروق خونی و تقویت گردش خون کمک می کنند.

به خاطر داشته باشید که داروها فقط به طور موقت این عارضه را تسکین می دهند و ممکن است برای استفاده طولانی مدت ایده آل نباشند.

5. ورزش منظم

ورزش منظم برای افزایش جریان خون کارآمد، ضروری است.

بسیاری از بیماران آسیب نخاعی به دلیل فلج اندامها، معمولا” برای مقابله با تجمع خون در اندامها، به اندازه کافی حرکت ندارند.

البته، ورزش موثر به این مفهوم نیست که باید شدید باشد. چراکه هر نوع حرکتی  که می تواند به بهبود گردش خون کمک کند، مفید خواهد بود. بنابراین سعی کنید هر چند ساعت یک بار، یکسری حرکات را متناسب با وضعیت خاص خود انجام دهید.

افراد مبتلا به افت فشار خون ارتواستاتیک، به خصوص قبل از ایستادن، می توانند از انجام تمرینات خفیف در حالت نشسته برای تحریک افزایش جریان خون  سود ببرند.

خلاصه:

در مورد آسیب نخاعی و فشار خون پایین باید اذعان داشت که:

 آسیب های نخاعی اغلب بر فرآیندهای غیرارادی مانند تنظیم فشار خون تأثیر می گذارند.

وقتی سیستم عصبی خودمختار، سیگنال‌هایی را از مغز برای تنظیم تون رگ‌های خونی دریافت نمی‌کند، آن‌ها در حالت شل باقی می‌مانند. در نهایت، این موضوع، منجر به کاهش فشار خون و تجمع خون می شود.

به طور کلی، فشار خون پایین پس از آسیب نخاعی را می توان به طور موثر از طریق انجام چند کار ساده در  سبک زندگی مانند آهسته بلند شدن و هیدراته نگه داشتن بدن به راحتی کنترل کرد.

امیدواریم این مقاله به شما کمک کرده باشد که درک بهتری در مورد رابطه بین آسیب نخاعی و فشار خون پایین بدست آورده باشید. اگر با وجود راهکارهای ارائه شده، احساس سرگیجه شما تداوم داشت، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و به دنبال مراقبت های پزشکی توصیه شده باشید. موفق باشید!