مناسب کردن وضعیت بدن و جلوگیری از آسیبهای حاصل از فشار

طبق آمارهای موجود، جراحات حاصل از فشار ( زخمهای فشاری) در ایالات متحده تقریبا” ۲٫۵ میلیون نفررا سالانه روانه مراکز مراقبتهای حاد می کند. در حالی که برخی از آسیبهای فشاری اجتناب ناپذیر هستند، اما از بسیاری از آنها می توان جلوگیری کرد و یک روش مؤثر برای جلوگیری از صدمات فشاری، حرکت دادن و تغییر مکرر وضعیت استقرار بدن است.

“دستورالعمل مراقبتی ” که درحال حاضر پذیرفته شده این است که باید بیماران هردو ساعت یک بار چرخش داده شوند. اما باید بیشتر به دنبال راه حلهای مناسب برای بیمار باشید. تعداد دفعات چرخشی که به بیمار داد ه می شود، باید براساس عوامل زیر سازماندهی شود:

• تحمل بافت بیمار
• میزان فعالیت و تحرک او
• وضعیت عمومی بیمار از نظر پزشکی
• اهداف کلی درمان
• وضعیت پوست
• راحتی فرد

آزمایش کردن تحمل بافت بیمار، مستلزم ثبت زمان لازم برای ترمیم قرمزی پوست روی برجستگی های استخوانی است. این آزمایش، روندی مرحله به مرحله دارد که در آن مراقب به تدریج میزان زمانی را که بیمار در یک وضعیت باقی مانده، را افزایش می دهد تا زمانی که تشخیص داده شود پوست قرمز شده است. پس از اتمام این زمان، تکرار چرخش باید برای فاصله زمانی کمتر از۳۰ دقیقه تنظیم شود.

همچنین علاوه بر تعیین تعداد تکرار چرخش، نیاز است که  حرکت دادن و جابجایی های بیمار با استفاده از ” تکنیک مناسب”  انجام شود. اول اینکه، هنگامی می خواهید  بیمار را جابجا کنید، مطمئن شوید که فشار واقعاً برداشته شده یا بصورت درست توزیع می شود. دوم اینکه، از قرار دادن فرد بر روی برجستگی های استخوانی با وجود بیرنگ شدن پوست، که نشان از آسیب اولیه آن است، خودداری کنید. سوم اینکه، از کشیدن بیمار هنگام جابجایی پرهیز کنید. این امر باعث می شود که آسیب های پوستی حاصل از اصطکاک و نیروی برشی (shear ) کاهش یابد.

وضعیت استقرار بدن روی تخت

وضعیت بدن بیماران بستری معمولا” طبق “قانون ۳۰”. تعیین می شود.

” قانون  ۳۰″ یکی از دستورالعملهای خوب برای استقرار بدن بیماران بستری است. قانون ۳۰ به این معناست که سر تخت به هیچ وجه نباید بیشتر از ۳۰ درجه از حالت افقی بالاتر قرارگیرد و بدن از پهلوها با زاویه ۳۰ درجه در وضعیت خمیده باشد. در این وضعیت، باید رانها خم شده و  شانه ها نسبت به ستون مهره ها زاویه ۳۰ درجه داشته باشد، از بالش یا فوم فشرده گوه ای شکل برای جلوگیری از فشار بر روی ران یا باسن استفاده  شود. البته تکرار و تداوم وضعیت مناسب استقرار بدن ممکن است دشوار باشد.

لذا در این قسمت نکات مفیدی بصورت گام به گام برای تغییر وضعیت بدن ذکر شده است:

نکات مهم در مورد آماده کردن بیمار

1. به بیمار توضیح دهید قصد انجام چه کاری را دارید تا بداند که باید منتظر چه چیزی باشد. بیمار را تشویق کنید تا در صورت امکان به شما کمک کند.
2. در کنار لبه تخت بایستید، بیمار را به طرف خود چرخانده و نرده تخت را پایین بیاورید.
3. از بیمار بخواهید که به سمت شما نگاه کند. این جهت، مسیری خواهد بود که شخص باید چرخش کند.
4. بیمار را به وسط تخت هدایت کنید تا در معرض خطر سقوط ازروی تخت قرار نگیرد.
5. دست پایینی بیمار باید به سمت شما کشیده شود. دست بالایی را باید روی سینه قرار گیرد.
6. مچ پای بالایی را بر روی مچ پا پایین بگذارید.
7. اگر بیمار را به روی شکم می چرخانید، ابتدا مطمئن شوید که دست پایینی او بالای سر قرار گرفته باشد.

چرخاندن بیمار

1. ارتفاع تخت را به اندازه ای تنظیم کنید که فشار روی کمر شما کاهش پیدا کند. تخت را کاملا” افقی کنید.
2. تا حد امکان به بیمار نزدیک شوید.
3. یکی از دستان خود را روی شانه بیمار و دست دیگر خود را روی باسن او قرار دهید.
4. یک پای خود را جلوتر از پای دیگر گذاشته، و وزنتان را روی پای جلوی خود بیاندازید،  و به آرامی شانه بیمار را به سمت خود بکشید. سپس وزنتان را به پای عقب خود انداخته  و به آرامی ران بیمار را به سمت خود بکشید.

ممکن است لازم باشد مراحل ۳ و ۴ را تکرار کنید تا زمانی که بیمار در موقعیت مناسب قرار گیرد.

هنگامی که بیمار در وضعیت صاف قرار دارد:

دستورالعمل قانون ۳۰ را برای ایجاد وضعیت مناسب برای بیمار اجرا کنید:

1. اطمینان حاصل کنید که مچ پا، زانوها و آرنج های بیمار روی همدیگر قرار نداشته باشند.
2. اطمینان حاصل کنید که سر و گردن با ستون فقرات در یک راستا قرار گرفته باشند یعنی به جلو، پشت یا به طرفین کشیده نشده باشند.
3. با قرار دادن ریل های جانبی، تخت را به حالت راحتی برگردانید. برای اطمینان از راحتی بیمار، از او بپرسید. در صورت لزوم از بالشت استفاده کنید.

وضعیت بدن در حالت نشسته

بیماران نشسته برروی ویلچر باید بیشتر از بیماران بستری تغییر وضعیت دهند. آنها باید یاد بگیرند که هر ۱۵ دقیقه یک بار وزن خود را جابجا کند. اگر بیمار قادر به انجام این کار نیست،  باید حداقل هر ساعت یکبار بیمار حرکت داده شود. علاوه بر این، از یک تشکچه توزیع فشار استفاده گردد.  تشکچه باعث می شود که وزن بدن بدون اختلال در عملکرد یا افزایش احتمال آسیب پوستی به خوبی توزیع شود.

استفاده ازتشکچه های توزیع فشار برای تنظیم وضعیت بدن –و جلوگیری از آسیب پوستی

هنگام مراقبت از بیماران بستری اطمینان حاصل کنید که تجهیزات به درستی قرارگرفته باشند. استفاده از یک یک نشیمن خمیده باعث می شود که ران های بیمار به سمت داخل بچرخد و لگن در معرض فشار طرفین صندلی قرار گیرد. همچنین عدم استفاده از ویلچری که بخوبی تنظیم نشده باشد نیز می تواند باعث کج نشستن بیماران شده، و این امر منجر به افزایش فشار به نواحی لگن، ران ها و ستون فقرات خواهد شد. قرار دادن تشکچه روی یک نشیمن خمیده مشکل را برطرف نخواهد کرد؛ بلکه باید نشیمن فرورفته را با یک نشیمن محکم مجهز به یک تشکچه کاهنده فشار تعویض کرد.

تجهیز و مناسب کردن وضعیت بدن بیماران بستری و ویلچری، تنها بخشی از مراقبت های جلوگیری از ایجاد صدمات حاصل از فشار محسوب می شوند و هر بیمار نیازهای مختلف ومنحصر به فردی دارد. عوامل دیگری از جمله:  وضعیت تغذیه بیمار، وضعیت پزشکی، وضعیت پوست و تحمل بافت عضله،  نیز بر هدف درمان و نتایج مورد نظر برای بیمار تأثیر گذاراست. همچنین در نظر گرفتن کل تصویر بدن، به کسب نتایج بهترکمک می کند.