طرز استقرار بدن در افراد دارای ضایعه نخاعی

استقرار صحیح بدن در پیشگیری از بروز و پیشرفت زخمهای فشاری از اهمیت بسیار بالائی برخوردار است. همچنین ایجاد وضعیت مناسب برای بدن می تواند در به حداکثر رساندن ثبات، توانائی وعملکرد بدن هنگام استقرار روی صندلی چرخدار ، حفظ توازن مناسب نخاع و به حداقل رساندن درد کمک مناسبی نماید.

اساس استقرار صحیح بدن، حفظ توازن در ناحیه لگن است. در واقع اندامهای لگن، وزن اصلی بدن را در هنگام نشستن تحمل می کنند. تغییر مقاومت عضلانی و ناهنجاریهای اسکلتی می توانند ،باعث کج شدن لگن به سمت جلو یا عقب، یا کجی به یک پهلو و یا حرکت (لغزیدن)روی سطح نشیمن گردند. این وضعیتها می توانند باعث افزایش فشار روی قسمتهای استخوانی لگن شده و خطر تخریب پوست را افزایش دهند. کمک دادن اضافی به تنه یا پاها و تقویت آنها می تواند به اصلاح این وضعیت ها کمک نموده و استقرار لگن را در یک سطح مناسب حفظ نمایند. بنابراین استفاده ازتشکچه های مخصوص و تکیه گاههای مناسب،در کنترل استقرار وضعیت مناسب قسمتهای مختلف بدن ضروری است.

استقرار صحیح بدن

شایعترین عوارض ناشی از عدم استقرار صحیح بدن در وضعیت نشسته عبارتنداز:

۱) اسکلیوزیس

• اسکلیوزیس عبارتست از انحنای یکطرفه نخاع

• معمولا” با کجی لگن(کجی به یک سمت ) همراه است که منجر به افزایش فشار بر روی سمت پایین تر می گردد.

اسکلیوزیس

۲) کیفوزیس

• کیفوزیس عبارتست از یک فرم ” C ” شکل یا انحنای فرو رفته نخاع

• می تواند منجر به افزایش فشار بر روی استخوان دنبالچه شود . در ناحیه دنبالچه لایه های عضلانی و شبکه عروق خونی کمی وجود دارد.

• این وضعیت می تواند منجر به درد در ناحیه گردن و شانه ها شده و استفاده از دستها و بازوها را با مشکل مواجه می کند.

• این وضعیت حتی میتواند بر روی تنفس فرد تاثیر گذار باشد.

کیفوزیس

جهت پیشگیری از عوارض ناشی از استقرار نامناسب بدن :

۱ ) باید وضعیت استقرار بدن فرد ، بوسیله یک فیزیوتراپ مورد ارزیابی قرار گرفته و در صورت نیاز بررسیها را تا یافتن بهترین وضعیت تکرار و ادامه داد.

۲ ) پشتی صندلی چرخدار را بایستی در وضعیت مناسبی نگهداری نمود ( از گود افتادن آن جلوگیری کرد ).

۳ ) وضعیت استقرار بدن بایستی مرتبا” کنترل شود، بنحوی که در موقع کمک گرفتن یا جابجا شدن روی ویلچر ، ران ها و پشت، در وضعیت مناسبی قرار گرفته باشند. همچنین باید از استقرار صحیح زانو ها و لگن اطمینان حاصل نمود. چنانچه ضرورت داشته باشد، می توان از یک آینه استفاده کرد، تا با تنظیم بدن وضعیت صحیح ایجاد شود.

۴ ) در جاهائیکه لازم باشد می توان از تقویت سازهای کمری استفاده کرد.

۵ ) حفظ تحمل مناسب تیغه های شانه و عضلات سینه ای نیز توصیه می گردد.

۶ ) بایستی از کوتاه شدن عضلات پیشگیری کرد. مخصوصا” در ناحیه ران و زرد پی پشت زانوها. کشش منظم و استفاده از یک برنامه مناسب که بوسیله یک فیزیوتراپ ارائه می شود، توصیه می گردد.

منبع : کتاب ” راهنمای آسیب نخاعی ” – ناشر کتاب : انجمن ضایعات نخاعی انگلستان -ترجمه : مهندس عباس کاشی – انتشار : مرکز ضایعات نخاعی جانبازان