علل شایع آسیب نخاعی در نواحی مهره های گردن ( C3 ، C4 و C5)
هر کسی ممکن است به روشهای مختلف دچار آسیب نخاعی شود. واقعیت زندگی روی کره زمین این است که جاذبه و بدن انسان اغلب با هم در تقابل هستند. برای افراد مبتلا به آسیب نخاعی در سطوح بالائی مهرهها یعنی کوادری پلژی ها، چند علت متداول وجود دارد که معمولا” باعث آسیب نخاع گردنی در نواحی C3 تا C5 میشود.
با آسیبهای ایجاد شده در طناب نخاعی این سطوح، تا حد قابل توجهی محدودیت حرکتی در دستها تجربه میشود. در هر حال امروزه افراد زیادی هستند که با ضایعه نخاعی در سطوح C3- C5 زندگی میکنند و در واقع ضایعات نخاعی در این سطوح یکی از متداول ترین آسیبهای نخاعی محسوب میشوند. در این مقاله، رایج ترین دلایلی که باعث آسیبهای نخاعی ناحیه گردن میشوند، ذکر گردیده است تا با آگاهی از آنها بتوان در زمینه اقدامات پیشگیری گامهای موثری برداشت:
تصادف با وسایل نقلیه
از بین همه دلایلی که باعث صدمه به مهره های سطوح C3 تا ۵C میشوند، سوانح وسایل نقلیه موتوری سهم بیشتری در ایجاد این آسیبها دارند. بطوری که در ایالات متحده بیش از ۳۵ درصد از آسیبهای نخاعی ناشی از وسایل نقلیه یعنی اصلی ترین وسیله حمل و نقل بیشتر مردم است. تعجب آور نیست که این دلیل اصلی ترین علت آسیب دیدگی نخاع محسوب میشود.
سرطان
یکی دیگراز علل شایع آسیب نخاعی، سرطان ستون مهرهها است. همانطور که همه میدانیم، سرطان ممکن است در هر زمانی برای یک فرد رخ دهد. سرطان میتواند در نواحی ستون فقرات نیز ایجاد شود و هنگامی که در ناحیه گردنی ستون فقرات اتفاق بیافتد، درمان یا برداشتن تومور میتواند منجر به فلج بدن شود. برخی معتقدند که پرتودرمانی و شیمی درمانی نیز میتواند در ایجاد این نوع آسیبها نقش داشته باشند.
آسیبهای ورزشی
یکی از شتاخته شده ترین دلایل آسیب نخاعی در نواحی C3- C5 ستون فقرات گردن، آسیبهای ورزشی هستد . فعالیتهای ورزشی و تفریحی متعددی وجود دارند که معمولاً میتوانند منجر به فلج شدن فرد از نواحی گردن به پائین شوند. یکی از رایج ترین ورزشهایی که باعث این نوع آسیبهای نخاعی میشوند ، فوتبال است. در کشورهایی مانند انگلستان و استرالیا، راگبی یکی از ورزشهایی است که خیلی از آسیبهای نخاعی در مسابقات آن اتفاق میافتد. هاکی، ژیمناستیک، اتومبیلرانی و غواصی نیز از دیگرورزشهایی هستند که معمولاً باعث آسیب دیدگی نخاع در سطوح بالای ستون فقرات میشوند.
تحلیل دیسک بین مهره ها / آرتروز
از علل غیر ضربهای آسیب نخاعی که غالباً به آن توجه نمیشود، تحلیل دیسکهای بین مهرهای است. آرتروز نیز، که خود نوع دیگری از تحلیل دیسک است، می تواند در این سطوح باعث کوادری پلژی شود و یکی از دلایل خاموش آسیب نخاعی محسوب میشوند . مهرههای اطراف نخاع، برای عملکرد آن ضروری هستند و معمولاً آسیب به مهرههای این ناحیه، اگر شدید باشد، باعث فلج میشود. متأسفانه، افراد مسن به دلیل تحلیل رفتن دیسک بین مهرهها امکان فلج آنها افزایش مییابد که معمولا” بهبودی آن بسیار دشوار است.
سقوط یا زمین خوردن
یکی دیگر از دلایل بسیار مهم آسیب مهرههای گردنی سقوط است. افتادن، چه از روی پله ها و چه در داخل وان، و از هر نوعی که باشد می تواند باعث فلج شود. سقوطهای شدیدتر، مانند سقوط از بالکن یا باز نشدن چتر در هنگام فرود در سقوطهای آزاد، باعث فلج عدهای از آمریکاییها در سالهای اخیر بوده است. بیشتر افراد ضربه ای را که هنگام سقوط وارد میشود ، دست کم میگیرند.
اعمال خشونت آمیز
اقدامات خشونت آمیزی مانند تیراندازی یا چاقوکشی نیز یکی دیگر از دلایل عمده صدمات نخاع در نواحی ۳-C4 C است. بسیاری از افراد در حوادث مربوط به باندهای تبهکار و همچنین موارد خانگی، درگیر این نوع آسیبها میشوند. حوادث تیراندازی و نزاعهای دسته جمعی نیز احتمالا” منجر به آسیب نخاعی در این سطح میشوند. حدود ۱۳ درصد از کل آسیبهای نخاعی ناشی از خشونت است.
اشتباهات پزشکی / جراحی
جراحیهایی که در نواحی گردن انجام می شوند، گاهی اوقات میتوانند باعث فلج شوند، به خصوص اگر نزدیک به نخاع باشند. در مواردی، جراحیهایی که برای ترمیم دیسکهای آسیب دیده انجام میشوند، می توانند باعث فلج شوند. همچنین به دلیل اشتباهات پزشکی، ممکن است عفونتهایی در نخاع ایجاد و باعث آبسه شود.
فلج شدن به هر دلیلی که باشد زندگی را تغییر میدهد. بنابراین موضوع مهم این است که همیشه از خودتان محافظت کنید.
دلایل ذکر شده در بالا به منظور یادآوری این نکته است که زندگی میتواند ناپایدار باشد. بنابراین باید همیشه وهمه جا احتیاط کنید.