سرطان مثانه : موضوعی مهم برای افراد نخاعی
مطالعات انجام شده نشان می دهند که بروز سرطان مثانه در افراد نخاعی نسبت به عموم افراد جامعه بالاتر است . با توجه به گزارشات منتشر شده درسایت بیمارستان کرایگ ، این سرطان در بین عامه مردم در کمتر از ۱ درصد اتفاق می افتد ، اما دربین آسیب دیدگان نخاعی حدود ۳ درصد رخ می دهد. با این حال ، تحقیقات به این دیدگاه اشاره دارند که بروز سرطان مثانه هنوز هم نسبت به سایرعوارض آسیبهای نخاعی مانند زخمهای فشاری و نارسایی کلیه خیلی کمتر است . در افراد مبتلا به ضایعات نخاعی ، مرگ و میر حاصل از بیماری هایی مثل مشکلات قلبی و تنفسی نسبت به سرطان مثانه بیشتر می باشد .
گفته می شود ، از نظر سنی ، بروز سرطان مثانه در افراد نخاعی نسبت به عامه مردم ، اغلب در سنین پائین تری رخ می دهد. بیمارستان ملی توانبخشی ایالات متحده به این صورت توضیح داده ، که سرطان مثانه در بین عامه مردم معمولا ” در سنین بالای ۶۰ سال اتفاق می افتد ، اما در میان افراد نخاعی ، این امر معمولا” در اوایل دهه ۴۰ و ۵۰ سالگی و اغلب زمانی رخ می دهد که بیشتر از ۱۰ سال از ضایعه نخاعی آنها گذشته باشد. ( به عنوان نمونه هنگامی که سرطان مثانه در خانم مک گرگور تشخیص داده شد ، ۳۵ ساله بود و ۲۲ سال از آسیب نخاعی او می گذشت ) .
عوامل خطر
معمولا ” سرطان مثانه برروی پوشش دیواره داخلی مثانه ایجاد می شود . همانند سایر سرطانها ، هر چه این سرطان زودتر تشخیص داده شود ، گزینه های درمانی آن بیشتر و پیش آگهی آن برای درمان هم بهتر خواهد بود .
محققان به این نتیجه رسیده اند که تحریک طولانی مدت دستگاه ادراری ، یکی از عوامل مهمی است که خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می دهد – از جمله عوامل تحریک کننده که در ایجاد این سرطان نقش دارند،عبارتند از : عفونت های مکرر ادراری ، ایجاد مکرر سنگ های مثانه ، تحریک مثانه به وسیله سوند و به خصوص استفاده طولانی مدت از سوندهای فولی یا سوپراپوبیک .
پائولا واگنر ( Paula Wagner ( ، پرستار بخش اورولوژی مرکز پزشکی دانشگاه دیویس در ساکرامنتو کالیفرنیا ، می گوید : هر کسی که بیش از پنج سال از سوند دائم استفاده کند ، حتما” باید سالی یک بار یک سیستوسکوپی داشته باشند – سیستوسکوپی ، یک روش ساده و سرپایی است که طی آن یک سوند که در انتهای آن یک دوربین خیلی ریزقرار دارد ، از طریق مجرای ادرار به داخل مثانه وارد شده ، و مثانه توسط آن از نظر وجود سنگ یا هر گونه نقاط غیرعادی تحت بررسی قرار می گیرد . اگر پزشکان هنگام سیستوسکوپی با چیز غیر معمولی مواجه شوند ، می توانند همان موقع از آن نقطه نمونه برداری کنند .
واگنر می گوید : مهم است که افراد استفاده کننده از سوندهای فولی ، کیسه ادرار خود را هر روز از یک پا به پای دیگر جابجا کنند ، به این ترتیب بالون سوند فولی در یک نقطه از مثانه قرار نمی گیرد ، در نتیجه آن نقطه تحریک نمی شود .
اما سوند های دائم تنها عامل مظنون برای ایجاد سرطان مثانه در افراد دچار آسیب نخاعی محسوب نمی شوند . در سال ۲۰۰۹ مطالعه ای که توسط گروه ارولوژی ایروین UC انجام شد ، نشان داد که بین سالهای ۱۹۸۳ و ۲۰۰۷ ، ۳۲ نفر از افراد دچار آسیب نخاعی به سرطان مثانه مبتلا شده بودند و مشخص شد که بیش از ۵۰ درصد ازافراد مبتلا به سرطان مثانه ، از سوند های دائمی استفاده نمی کردند . این موضوع ، دلیل دیگری است که به چک آپ سالانه ی اورولوژی ، از جمله سونوگرافی از کلیه ها ، میزنای ها و مثانه و عکسبرداری از آنها با اشعه ایکس (KUB ) توصیه جدی می گردد ، تا احتمال وجود سنگهای کلیه و مثانه – که به عنوان محرکهای افزایش دهنده خطر ابتلا به سرطان مثانه شتاخته می شوند ، بررسی گردد .
علائم
شایعترین علامت سرطان مثانه ، ” وجود خون در ادرار” است. هرگاه خون مزمن در ادرار وجود داشته باشد ، باید نسبت به این سرطان مشکوک شد . منظور ازخون مزمن ، خونی است که بطور مکرر در ادرار مشاهده می شود . البته این خون نباید با خون حاصل ازعفونت ادراری اشتباه گرفته شود . اگر با چنین موردی مواجه شدید ، باید سریع با اورولوژیست خود مشورت کنید .
” افزایش ناگهانی در ابتلا به عفونتهای ادراری ” نیز می تواند از دیگرعلائم سرطان مثانه باشد . واگنر می گوید : هر کسی که این علائم را داشته باشد ، باید فورا” جهت بررسی کامل به اورولوژیست خود مراجعه نماید .
طبق اظهارات واگنر : غربالگری برای سرطان مثانه برای رد احتمالات دیگر است . فردی که مبتلا به خون در ادرار یا افزایش عفونت ادراری است ، باید یک سیستوسکوپی و همچنین سی تی اسکن از کلیه ها و شکم انجام دهد تا احتمال سنگ کلیه و سنگ مثانه از او رد شود . آزمایشات تکمیلی نیز شامل : آزمایش ادرار جهت جستجوی وجود ناهنجاریهای احتمالی در ادرار است .
پیشگیری
بر اساس برنامه های آموزشی تدوین شده در خصوص سرطان مثانه و آسیب نخاعی ، موثر ترین راه به منظور کاهش احتمال بروز سرطان مثانه ، پیگیری دقیق دستورالعمل های مدیریت مثانه است که مهمترین آنها موارد زیر را شامل می شوند :
• رژیم غذایی سالم غنی از میوه ها و سبزیجات مصرف کنید .
• مقدار زیادی آب بنوشید . بطوری که رنگ ادرارتان به اندازه کافی در حد روشن یا رنگ کاهی باقی بماند . نوشیدن آب فراوان کمک می کند تا عوامل محرک و باکتری ها ی عامل بروز عفونت ادراری ، از بدن خارج شده و از ابتلا به سنگهای مثانه نیز جلوگیری می کند .
• اگر از سونداژهای متناوب استفاده می کنید ، مطمئن باشید که سوندتان قادراست حجم مثانه را در حد کمتر از ۴۰۰ سی سی (۱٫۵ فنجان) نگه دارد . وقتی مثانه بیش از حد از ادرار مملو شود ، دچار کشیدگی و تحریک می گردد که این موضوع می تواند باعث آسیب دیدگی و زخم مثانه شود .
• برای جلوگیری از آسیب وسوزش مجرای خروجی مثانه و اسفنکتر پیشابراه حاصل از وارد کردن سوند ، مقدار زیادی مواد چرب کننده استفاده کنید . اگر برای وارد کردن سوند دچار مشکل هستید ، از اورولوژیست خود بخواهید تا روشهای دیگری مانند سوندهای هیدروفیل یا coudé را به شما معرفی کنند .
• اگر از سوندهای دائمی فولی استفاده می کنید ، جای کیسه ادرار خودتان را هر روز عوض کنید .
• اگربرای تان داروهای آنتی کولینرژیک ، مانند دیتروپان (Ditropan ) تجویز شده است ، مراقب باشید که آنها را بطور مرتب مصرف کنید . اسپاسم مثانه می تواند باعث تحریک مثانه شده و می تواند جای زخمهای دائمی ایجاد کند .
• سالی یک بار معاینه کامل ارولوژی انجام دهید . این معاینات شامل غربالگری کلیه ها و سنگ مثانه و غیره است .
هر چند نیاز به گفتن نیست ، اما افراد دچار آسیب نخاعی نباید سیگار بکشند . بطور کلی استفاده از هر نوع محصول توتون و تنباکو برای شما ممنوع است . در تمام سایتهایی که در باره سرطان مثانه مطلب ارائه کرده اند ، ذکر شده که سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش می دهد . یادتان باشد که مصرف دخانیات علاوه بر دود کردن سیگار، و توتون و تنباکو ، جویدن آنها را نیز شامل می شود .
به نقل از مقاله ای که در ۱۶ آگوست سال ۲۰۱۱ ، در اخبار علمی موسسه ملی بهداشت منتشر شده نشان می دهد که افراد سیگاری چهار برابر بیشتر از غیر سیگاریها در معرض خطر ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند .
منبع : سایت : http://www.newmobility.com – تهیه و تنظیم از : مهندس عباس کاشی ( e mail : ohealth2007@yahoo.com) –
انتشار: انجمن معلولین ضایعات نخاعی استان تهران