گزینه های کنترل بارداری برای زنان مبتلا به آسیب نخاعی

زنان دچار آسیب نخاعی در رابطه با موضوع کنترل بارداری با گستره وسیعی از مسائل مواجه هستند . اما متاسفانه ، این گروه از زنان ، منابع اطلاعاتی به روزشده چندانی جهت سنجش تصمیم گیریهای خود در این رابطه در دسترس ندارند . در این مقاله کوتاه ، بر روی برخی از گزینه های کنترل بارداری که در حال حاضر در دسترس هستند ، مروری اجمالی شده است . مطالعه برخی از این گزینه ها می تواند ایده های خوبی را به زنان مبتلا به آسیب نخاعی ارائه دهد تا بتوانند ضمن گفتگو با مراقبین بهداشتی خود آنچه که برایشان بهترین است را انتخاب کنند .

آی .یو.دی های هورمونی

آی . یو . دی هورمونی یک وسیله کوچک T شکل است که کارگذاشتن یا خارج کردن آن از بدن باید توسط یک پزشک انجام شود . این دستگاه را می توان تا ۵ سال داخل رحم نگه داشت . این وسیله به گونه ای ساخته شده که روزانه مقدار کمی هورمون آزاد کرده و باعث ضخیم شدن مخاط دهانه رحم می گردد که باعث می شود به عنوان یک مانع عمل کرده و از ورود اسپرم به داخل رحم جلوگیری کند . اگر چه ممکن است تا چند ماه ، با کار گذاشتن آن ، کمی خونریزیهای نامنظم دیده شود ، اما خوبی آن این است که توسط یک پزشک کار گذاشته می شود و لازم نیست که توسط زنان مبتلا به آسیب نخاعی و یا همسر آنان گذاشته شود . یکی از عوارض این وسیله این است که برخی خانمها نسبت به هورمونهای آن واکنش نشان می دهند و همچنین با وجود کاهش یا فقدان حس در آن ناحیه ، ممکن است متوجه خطر سوراخ شدن احتمالی رحم ( یک پارگی کوچک ) نشوند . عفونت نیز امکان دارد به عنوان مشکلی دیگر مطرح باشد ، چرا که کاهش یا نداشتن حس ممکن است مانع از احساس آن شود .

آی . یو. دی های مسی

کار گذاشتن یا برداشتن این آی . یو. دی ها نیز باید توسط یک پزشک مجرب انجام شود . نگه داری این نوع از آی .یو. دی ها در بدن می تواند تا ۱۰ سال هم طول بکشد. این دستگاه مانع از رسیدن اسپرم به تخمک و لقاح می شود . طبق گزارشات استفاده از آن در ۹۹درصد از زنان موثر بوده است . ازمزایای مهم آن این است که خانمها می توانند آن را تا ۱۰ سال در رحم خود نگه دارند و همانطور که گفته شد کار گذاری وبرداشت آن توسط پزشک متخصص انجام می شود . گاهی اوقات این آی .یو .دی ها به عنوان یک وسیله ” کنترل بارداری اضطراری” به کار گرفته می شوند . پزشک می تواند آی . یو .دی مسی را تا ۵ روز بعد از آمیزش کار بگذارد تا مانع از باروری تخم به خاطر کاشت آن در رحم گردد .

با استفاده از این روش کنترل ، لازم نیست که مصرف قرص کنترل بارداری را به خاطر بسپاریم وهمچنین نیازی به هیچگونه مهارت حرکتی خوب برای زن یا همسر او وجود ندارند . اما در زنان دچار آسیب نخاعی با وجود کاهش یا فقدان حس ، ممکن است آسیب یا پارگی رحم احساس نشود . در موارد ی نادر نیز ، امکان دارد درجاتی از عفونت به خاطر وجود آی .یو.دی دیده شود . در این موارد نیز ممکن است به دلیل کاهش حس ، نظارت توسط زنان دارای آسیب نخاعی مشکل به نظر برسد .

دیافراگم

دیافراگم نیز یکی از روشهای ایجاد مانع در کنترل بارداری محسوب می شود که معمولا ” توسط زن و درست قبل از ارتباط جنسی در داخل واژن قرار داده می شود . معمولا ” ، پیش از کار گذاشتن آن مقداری ژل اسپرم کش بر روی دیافراگم قرار داده می شود . از آنجا که هم فشردن لوله ژل و هم قرار دادن دیافراگم ، نیاز به قدری مهارت دستی دارد معمولا ” این روش مورد گزینش زنان مبتلا به آسیب نخاعی نمی باشد . گاهی اوقات ، در ارتباطات طولانی مدت ، کار گذاشتن و برداشتن دستگاه توسط همسر انجام می شود . با این حال معمولا” ، این روش گزینه انتخابی زنان نخاعی محسوب نمی شود ، مگر این که سایر گزینه ها رد شده باشد .

ایمپلنت

ایمپلنت یک میله کوچک به اندازه تقریبی یک چوب کبریت است که توسط پزشک در زیر پوست کار گذاشته می شود. معمولامحل کاشت آن در بالای بازو است و تا مدت ۳ سال نیز کارآئی دارد . جنبه منفی آن این است که هیچ حفاظتی در برابر بیماریهای مقاربتی ایجاد نمی کند و همچنین ممکن است باعث ایجاد خونریزی های نامنظم در برخی از زنان شود . گاهی اوقات هم ، می تواند بر روی خلق و خوی بعضی خانمها و میل جنسی آنان تاثیر بگذارد . اما ممکن است برای یک زن دچار ضایعه نخاعی گزینه خوبی محسوب شود ، چرا که توسط یک دکتر کار گذاشته می شود و مشکل فراموشی مصرف دارو را نیز ندارد . در هر حال این روش در حدود ۹۹ درصد مواقع موثر است .

قرص

قرص های کنترل بارداری ، ترکیبی از هورمون ها هستند و به صورت خوراکی مصرف می شوند و همانند سایر روش های هورمونی ، سرکوب تخمک گذاری ، یعنی ضخیم کردن مخاط دهانه رحم و نازک سازی پوشش داخلی رحم را به عهده دارند و در واقع مانع از دسترسی اسپرم به تخمک می شوند . جنبه منفی آنها این است که که زنان به هیچ وجه نباید مصرف قرص را (به مدت سه هفته درماه ) فراموش کنند . در صورت امکان بهتر است که قرص در زمانهای یکسانی از روز مصرف شود . در صورت مصرف صحیح قرص ، تا حدود ۹۱ درصد بر روی کنترل بارداری موثر است .

مصرف قرص می تواند باعث بروزعوارضی چون حالت تهوع، سردرد ، حساسیت پستان و لکه بینی بین دوره های عادت ماهانه شود . برخی از پزشکان در مورد تجویز قرص های ضد بارداری برای زنان مبتلا به آسیب نخاعی ، به دلیل خطرات ناشی از ایجاد ترومبوز ورید عمقی ( لخته شدن خون ) در پاها نگران هستند . بعضی از مردم احساس کرده اند که خطر ایجاد لخته شدن خون با مصرف برخی از قرص های جدیدتری که در حال حاضر در بازار وجود دارند ، کمترست . یکسری از پزشکان هم تجربه کرده اند که پروژسترون ها ، تنها قرصهائی می باشند که برای زنان مبتلا به آسیب نخاعی ایمن ترهستند . در هر حال اگر در نظر دارید که از هرنوع هورمون برای کنترل بارداری استفاده کنید ، حتما” باید در باره سابقه پزشکیتان با دکتر خود صحبت نمائید .

پچ

پچ همانند یک برچسب کوچک است که شما می توانید روی نواحی مختلف بدن از جمله بازو ، شانه، شکم ، لگن و یا قسمت های فوقانی پشت خود قرار دهید . این وسیله نیز ترکیبی از هورمون ها را همانند همان چیزی که در قرصهای کنترل بارداری وجود دارد ، آزاد می کند و در واقع کار سرکوب تخمک گذاری و ایجاد مانع اسپرم را انجام می دهد . جنبه مفید آنها ؛ در مقایسه با قرص ها این است که دیگر لازم نیست شما استفاده از آن را همانند مصرف قرص به خاطر بسپارید . اما لازم است که پچ به صورت هفتگی تعویض شود . استفاده از این وسیله نیز می تواند خیلی ازعوارض جانبی قرص ها را به دنبال داشته باشد و علاوه بر این ممکن است در موضع ، کار گذاشتن پچ تا حدی تحریک پوست بصورت قرمزی دیده شود . به همین دلیل هم است که برای جلوگیری از تحریک ، محل استقرار پچ را تغییر باید داد . به خاطر لخته شدن خون ، به هنگام استفاده از این وسیله ممکن است زنان دچار آسیب نخاعی ، در مورد ایمنی پچ کمی دچار نگرانی شوند .

حلقه واژینال

این وسیله یک حلقه پلاستیکی کوچک است که در داخل مهبل قرار داده می شود و به آرامی هورمون را به داخل بدن آزاد می کند .

 

علاوه بر مسئله هورمون ، نگرانی در مورد صحیح بودن وضعیت حلقه ممکن است باعث اضطراب فرد شود . به طور معمول ، حلقه ممکن است توسط خود زن و یا در صورت مشکل بودن آن توسط همسر وی کار گذاشته می شود . برای استفاده از این وسیله ، داشتن مهارت دستی ضروری است .

کاندوم

استفاده از کاندوم یک روش ایجاد مانع است و در حال حاضر تنها روش جلوگیری از بارداری برای مردان محسوب می شود.

البته کاندومهای زنانه نیز وجود دارند ، اما امکان دارد زنان دچار آسیب نخاعی برای کار گذاشتن آنها مشکل داشته باشند و به احتمال زیاد این گروه از خانمها به دلیل آتروفی عضلات مهبل خود حاصل از ضایعه نخاعی با مشکل جاگذاری آن مواجه خواهند شد . کاندوم می تواند باعث محدودیت فرد شود ، چرا که فقط پیش از مقاربت باید کار گذاشته شود . به علاوه ، خطر ابتلا به بیماریهای مقاربتی را کاهش داده و دارای عوارض جانبی کمی هستند ، مگر اینکه فرد حساسیت به لاتکس داشته باشد .

بسیاری از زنان مبتلا به آسیب نخاعی استفاده از کاندوم توسط همسر خود را به عنوان گزینه کنترل بارداری ترجیح می دهند ، چرا که مردان می توانند کار کشیدن کاندوم را روی آلت در زمان مناسب انجام دهند .

نتیجه این که :

ملاحظات اصلی در خصوص کنترل بارداری برای زنان مبتلا به آسیب نخاعی شامل مسائل مربوط به مهارت حرکتی دست ها ، کاهش یا فقدان حس و عوارض جانبی استفاده ازهورمون ها هستند . بیشتر زنان مبتلا به آسیب نخاعی ترجیح می دهند از گزینه هائی استفاده کنند که درهر بار رابطه جنسی ، نیاز ی به کار گذاشتن وسیله نداشته باشند .

موضوع مهمی که به یاد بخاطر سپرد این است که اگر یک زن مبتلا به آسیب نخاعی نمی خواهد صاحب بچه شود ، استفاده ازیک روش کنترل بارداری ، در سالهای باروری او ضرورت دارد . و نباید فراموش کرد که پس از گذشت چند ماه اول پس از آسیب نخاعی ، این آسیب به هیچ وجه مانع از بارداری زن نخاعی نخواهد شد .

منبع : سایت http://stanleyducharme.com – مقاله : Birth Control Options for Women with Spinal Cord Injury-ترجمه و تنظیم از : مهندس عباس کاشی ( e mail : ohealth2007@yahoo.com ) ؛ انتشار: انجمن معلولین ضایعات نخاعی استان تهران