پوکی استخوان ( استئوپروزیس ) چیست؟ چه مکانیسم و پیامدهایی دارد و راههای برگشت آن چگونه است

پوکی استخوان عبارت است از کاهش کلسیم استخوان که بعد از ضایعه نخاعی به خصوص در ناحیه لگن و استخوانهای پاها و در سطح پائین محل ضایعه ایجاد می شود. تاکنون مکانیسم ایجاد آن به خوبی درک نشده، ولی معلوم شده که عدم فعالیت صحیح استخوان و افت جذب کلسیم و سایر تنش های مربوط به آن و همچنین تغییرات هورمونی درایجاد آن نقش دارند.

بعد از آسیب نخاعی، با گذشت زمان، استخوانها شروع به از دست دادن کلسیم می کنند. این کاهش کلسیم استخوانی در افراد نخاعی ۲ تا ۴ بار بیشتراز افرادی است که بمدت طولانی و بدون ضایعه نخاعی در بستر بوده اند و مشابه کاهش کلسیم مشاهده شده در زنان بعد از دوره یائسگی است. اما این افت استخوانی به نحوی است که حتی با افزایش مصرف کلسیم از طریق مواد لبنی به طور قابل توجهی برگشت نخواهد کرد.

بطور کلی سطح هورمون پاراتیروئید در اولین سال آسیب نخاعی پائین است ولی بعد از آن به مرور افزایش یافته و به سطح طبیعی برمی گردد. افت قابل توجهی در تراکم مواد معدنی استخوان ( بین ۲۵ تا ۳۰ درصد ) طی یکسال ایجاد می شود و ممکن است این افت بعد از ۱۰ سال تا ۵۰ درصد افزایش پیداکند. تراکم استخوان می تواند بعد از چهار ماه در دستهای افراد پاراپلژی بهبود یابد، اما افراد تتراپلژیذ ( کوادری پلژیک ) در دستها خود نیزهمچنان افت تراکم استخوان را خواهند داشت. در افرادی که حالات اسپاسم دیده می شود، ممکن است افت استخوانی کمتر از افرادی باشد که عضلات شل دارند.

بطورکلی کاهش میزان کلسیم باعث ضعیف شدن استخوانها می شود. برای مثال در نمونه ای از مجموعه افراد نخاعی ،میزان وقوع شکستگی استخوان حدود پنج سال بعد از آسیب نخاعی ۱۴درصد و بعد از ۱۰ و ۱۵ سال به ترتیب ۲۸درصد و ۳۹ درصد گزارش شده است.همچنین میزان شکستگی ها نزد افرادی که دارای ضایعه نخاعی کامل و پاراپلژی داشتند ، ۱۰ بار بیشتر از افرادی بوده که مبتلا به ضایعه ناقص و تتراپلژی بودند.

تحمل وزن بدن و پدال زدن همراه با تحریک الکتریکی فعالیت عضلات، وقتی که طی ۶ هفته بعد از ضایعه نخاعی آغاز شود، می تواند استئوپروزیس را برگشت دهد. در هر حال، چنین برنامه هائی در افرادی که مبتلا به آسیب های نخاعی مزمن هستند، تاثیر کمتری خواهندداشت. برخی از مطالعات اولیه اشاره بر این دارند که درمان با pamidronate (bisphosphonates ) و هورمون پاراتیروئید ( Teriparatide ) می تواند پوکی استخوان و میزان شکستگی ها را در آسیب های نخاعی مزمن کاهش و یا پیشگیری نماید.

ارسال کننده مطلب: آقای مجید توکلی

منبع :     www.easystand.com