سندرم متابولیک همراه با افزایش سن در افراد نخاعی

بسیاری از ما در مورد پیری کلیشه های منفی داریم .” در قدیم اعتقاد بر این بود که سالمندی بیماری است . اما این مطلب لزوما” بی مورد است . ” اگر چه پیری با چالشهای اجتناب ناپذیر خاصی تظاهر پیدا می کند . اما در حال حاضر می دانیم که مراحلی وجود دارد که ما می توانیم درسالهای  پیشرو ، سطح بالایی از سلامت و عملکرد مان  را ، حتی با وجود آسیب نخاعی ، حفظ کنیم .

بر اساس مطالعه ای که در بریتانیا به مدت بیش از ۲۵ سال بر روی ۸۳۴ نفر از افراد مبتلا به آسیب نخاعی توسط دکتر استیون استین (Dr. Steven Stiens  ) ، استادیار برجسته طب توانبخشی انجام شد ، محققان دریافتند که علیرغم افزایش سن ، مدت زمان پس از آسیب و شدت ضایعه ، احساس سلامت عمومی خیلی بالا بوده است  ( بیش از ۷۰ درصد ) و در واقع به مرور زمان بیشتر شده  ، تا زمانی که افراد تحت مطالعه به نقطه عطف ۴۰ سال پس از آسیب رسیدند . پس از آن بوده که  افراد مشخصی کاهش در احساس سلامت کلی گزارش دادند .استین گفت : ” شواهدی وجود دارد که زمانی که شما به نقطه ۴۰ سالگی می رسید ،  برخی از شاخص های تحلیل سلامتی تحت عنوان سندرم متابولیک وجود دارند که لازم است شما مراقب آنها باشید ” .

سندرم متابولیک و سلامت دستگاه قلب و عروقی

دکتر استین می گوید : ما در مورد خطر ابتلا به بیماریهای قلبی در افراد مبتلا به آسیب نخاعی بطور خاصی نگران هستیم . سندرم متابولیک یک عارضه همراه با خطر ابتلا به حمله قلبی ، سکته و دیگر عوارض است . به بیان دیگر : سندرم متابولیک که گروهی از بیماری های مربوط به اضافه وزن، فشار خون بالا، و افزایش میزان کلسترول و تری گلیسیرید در خون است. علل متعددی برای مقاومت به انسولین وجود دارد. عوامل ژنتیکی نیز معمولا” در بین علل آن جای دارد . برخی از داروها می تواند به مقاومت به انسولین کمک کنند. سندرم متابولیک به طور خاصی در افراد نخاعی شایع است و متشکل از چهار جنبه مهم می باشد  :

۱٫چاقی :

” در کشور ما چاقی یک اپیدمی محسوب می شود ؛ همچنین این واقعیت وجود دارد که افراد نخاعی ، عمدتا ” مقدار انرژی که صرف راندن ویلچر می کنند خیلی زیاد نیست و ضمن اینکه خیلی از آنها از ویلچر برقی استفاده می کنند بنابراین  نسبت به اندازه جذب کالری با مقدار صرف انرژی متناسب نیست  ، ومتاسفانه خیلی از آنها با پرخوری مواجه هستند  “.

 ۲٫مقاومت به انسولین و دیابت

” منظور از مقاومت به انسولین ،  این است که انسولین در خون وجود دارد ، اما سلول در جذب قند به داخل خود ناموفق است . و به دلیل عواملی همچون عدم فعالیت بدنی و عوامل دیگری مانند چاقی واضافه وزن ،  استرس ، مشکلات خواب ( بویژه آپنه خواب ) ، سیگار کشیدن ، سن بالا و غیره منجر به این می شود که استفاده از انسولین با کارآئی کمتری صورت گیرد . در این رو ، معمولا” قند خون ناشتا در افراد نخاعی ، تمایل به این دارد که کمی بالاتر باشد و توانایی مدیریت قند بالا نامطلوب است ” .

۳٫افزایش کلسترول بد :

” به طور خاص ، این موضوع به مفهوم پائین بودن ” سطح کلسترول خوب ” ( لیپوپروتئین با چگالی بالا یا HDL ) است . در .افع کلسترول خوب موجب پاکسازی کلسترول بد از دیواره رگها می شود  . دکتر استین توضیح می دهد که : ” ورزش منجر به افزایش سطح HDL می شود ولی متاسفانه میزان HDL در افراد نخاعی به دلیل ورزش نکردن وکم بودن میزان فعالیت بدنی پایین تر از افراد سالم هم سن وسال آنها است .” وضعیت HDL را می توان با ورزش و رژیم غذایی مناسب  بهبود بخشید .

۴٫فشار خون بالا :

باوجود اینکه در افراد مبتلا به آسیب نخاعی فشار خون متمایل به پائین است ، اما چاقی  رو به افزایش دارد و آن را به یک نگرانی مهم تبدیل می کند .

دکتر استین می افزاید : همه علائم ذکر شده ،  در بین عموم افراد جامعه معمولا” با افزایش سن بیشتر می شود ، و احتمالا” این موضوع در افراد دچار آسیب نخاعی در سنین کمتری مشهود است .

چگونه می توان علائم سندرم متابولیک را به نفع خود تغییر داده و سلامت قلب و عروق خود را بهبود  ببخشیم ؟

بطور خلاصه موارد زیر توصیه می شود :

1. پایین نگه داشتن وزن بدن .
2. تغییر رژیم غذایی – شامل کاهش مصرف قند و کربوهیدرات های ساده ، کاهش مصرف چربی و کلسترول .
3. داشتن تحرک بدنی . افزایش فعالیت های روزانه .
4. با پزشک خود در مورد اینکه وضعیت دستگاه قلبی و عروقی خود و اینکه آیا برای سلامت قلب و عروق نیاز به دارو دارید یا خیر مشورت کنید ؟ Stiens می گوید : ” در حال حاضر ما ، بدون وقفه در پی یافتن داروهائی هستیم که در اصل برای کاهش ضربان قلب و یا کلسترول طراحی شده اند و می توانند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را بهبود داده و به طور مستقیم از حملات قلبی جلوگیری کنند .