خروپف چرا ایجاد شده و چگونه درمان میشود؟
خروپف در خواب
خروپف (Snoring) صدای غالباً بلند یا خشنی است که در هنگام خواب ایجاد میشود. شما زمانی خرخر میکنید که جریان هوا در هنگام تنفس باعث لرزش بافتهای پشت گلویتان شود. خروپف میتواند از طریق بینی، دهان یا هر دوی آنها صورت بگیرد. برخی از افراد فکر میکنند که خروپف فقط در مراحل عمیق خواب اتفاق میافتد اما واقعیت این است که خروپف میتواند در هر مرحلهای از خواب رخ دهد.
خروپف در میان مردم یک مشکل شایع است. ۵۷% از مردان بزرگسال و ۴۰% از خانمها در خواب خروپف میکنند. بیشتر این افراد در رده سنی بین ۴۰ تا ۶۰ سال هستند. یک‌چهارم کسانی که خروپف میکنند، آن را یک بیماری یا عارضه نمیدانند و خروپف را بسیار عادی تلقی میکنند. حدود ۱۰ تا ۱۲ % از کودکان هم در خواب خروپف میکنند. میتوان گفت که خروپف با وجود اینکه برای دیگران آزاردهنده است اما به‌طورکلی، پدیدهای بیضرر است، با این وجود در بعضی از افراد خروپف نشاندهنده یک اختلال پزشکی جدی به نام آپنه انسدادی خواب (OSA) است و باید حتماً تحت درمان قرار بگیرد. اگر میخواهید همهچیز را درباره خروپف، علل و عوارض آن و راههای درمانش بدانید، تا انتهای این متن با ما همراه باشید!
عوارض خروپف چیست؟
خروپف گاهی چیزی بیشتر از یک مزاحم است. گذشته از اینکه میتواند باعث ایجاد اختلاف میان شما و هماتاقیهایتان شود، اگر ناشی از OSA باشد، ممکن است در معرض عوارض بسیاری قرار بگیرید. خروپف سبک ممکن است کیفیت کلی خواب شما را مختل نکند اما عوارض زیر را در پی دارد:
- خواب آلودگی روزانه
- ناامیدی یا عصبانیت مکرر
- مشکل در تمرکز
- خطر بیشتر فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و سکته مغزی
- افزایش خطر مشکلات رفتاری، مانند پرخاشگری یا مشکلات یادگیری در کودکان مبتلا به OSA
- افزایش خطر تصادفات وسایل نقلیه موتوری به دلیل کمبود خواب
چه عواملی باعث میشوند که در خواب خروپف کنیم؟
خروپف میتواند دلایل متعددی داشته باشد اما اغلب بهخاطر یکی از مشکلات زیر اتفاق میافتد:
- داشتن لوزه سوم
- داشتن پولیپ بینی یا انحراف تیغه بینی
- آپنه انسدادی خواب (OSA)
- چاقی گردن
- انحراف تیغه بینی
- سیگارکشیدن قبل از خواب
- نوشیدن الکل قبل از خواب
- آلرژی یا التهاب سرماخوردگی
- مصرف داروهایی مانند داروهای خواب‌آور، ضد سرماخوردگی یا آنتی‌هیستامین
- خوابیدن بر روی متکایی که بیش از حد نرم است
- به پشت خوابیدن یا به‌اصطلاح طاق‌باز خوابیدن
- داشتن اضافه‌وزن
- بالارفتن سن و تحلیل رفتن ماهیچههای گلو
- بارداری
- وضعیت یائسگی
- وراثت و داشتن سابقه خانوادگی خروپف یا آپنه انسدادی خواب
خروپف چه زمانی خطرناک است؟
خروپفهای بلند میتواند اختلال جدی آپنه انسدادی خواب باشد. آپنه انسدادی خواب (OSA) انسدادی است که باعث قطع تنفس و اختلال در خواب میشود. اگر شبها در خواب با صدای بلند خروپف میکنید و یکی یا چند مورد از نشانههای زیر را هم دارید، خروپف خطرناک است و بهتر است حتماً به پزشک مراجعه کنید:
- در هنگام تنفس مکث میکنید
- در طول روز به شدت احساس خواب‌آلودگی میکنید
- اختلال خواب دارید
- سردردهای صبحگاهی به سراغتان میآیند
- مشکلات تمرکز یا حافظه دارید
- فشار خونتان بالاست
- تحریک‌پذیر یا افسرده شدهاید
روشهای درمان خروپف
برای درمان خروپف، راههای زیادی وجود دارد که برخی از آنها مانند عملهای جراحی، هزینه زیادی را بهدنبال دارند. درحال حاضر، روشهای جدیدتری برای درمان خروپف ابداع شدهاند که آسان، ارزان و بیخطر هستند. در ادامه، با این روشها که شامل درمان خروپف با داروهای گیاهی، چسب ضدخروپف، قطره ضدخروپف، گیره بینی رفع خروپف و قرص برای درمان خروپف هستند، بیشتر آشنا میشویم.
درمان خروپف با داروهای گیاهی
- عرق نعنا: یک یا دو قطره عرق نعنا را به یک لیوان آب اضافه کنید و قبل از اینکه بخوابید قرقره کنید، این کار را هر شب تکرار کنید.
- روغن زیتون: برای درمان خروپف، هر شب قبل از خواب ۲ یا ۳ قطره روغن زیتون را بخورید.اگر از طعم آن خوشتان نمیآید، مقداری عسل هم به آن اضافه کنید و قبل از خوابیدن مصرف کنید.
- کره: مقدار کمی کره تصفیه شده را درون مایکروویو گرم کنید و با استفاده از قطره‌چکان دو یا سه قطره از این کره ولرم را درون هر سوراخ بینیتان بریزید.این کار را هر روز قبل از خوابیدن و بعد از بیدارشدن از خواب تکرار کنید.
- پودر هل: نصف قاشق چایخوری پودر هل را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و نیم ساعت قبل از خواب بنوشید. این کار خروپف را به‌تدریج کاهش میدهد.
- پودر زردچوبه: ۲ قاشق چایخوری پودر زردچوبه را به یک لیوان شیر گرم اضافه کنید و نیم ساعت قبل از خواب بنوشید. این کار را هر شب تکرار کنید.
- برگ گزنه: یک قاشق غذاخوری از برگهای خشک شده گزنه را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید، اجازه دهید تا ۵ دقیقه بماند و سپس قبل از خواب بنوشید و حتی میتوانید دو تا سه فنجان از آن را در طول روز بنوشید.
- سیر خام: یک یا دو عدد سیر خام را بجوید و بعد یک لیوان آب بنوشید. این درمان را قبل از خواب انجام دهید که به کاهش خروپف کمک میکند.
- عسل: یک قاشق غذاخوری عسل را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و قبل از خواب بنوشید.این روش را هر شب تکرار کنید. همچنین میتوانید از عسل برای شیرین کردن چای که بعد از شام می‌نوشید، استفاده کنید.
- بابونه: یک قاشق غذاخوری گل بابونه یا چای کیسهای بابونه را به یک فنجان آب جوش اضافه کنید و حدود ۱۵ دقیقه صبر کنید. یک قاشق چایخوری عسل به آن اضافه کنید و قبل از خوابیدن آن را بنوشید.
- آناناس: بعد از شام چندتکه آناناس مصرف کنید که اثر ضدالتهابی هم دارد.
چسب ضدخروپف
یکی از روشهای درمان خروپف، استفاده از چسب خروپف است. این وسیله که به اسم های چسب بینی، نوار بینی، نوار ضدخروپف و یا نازال استریپ هم شناخته میشود، از موادی انعطافپذیر ساخته شده است. چسب ضد خروپف، دقیقاً بالای سوراخ بینی قرار میگیرد، سوراخ‌های بینی را به بالا کشیده و راه هوایی را باز نگه میدارد. درنتیجه، سینوسهای ملتهب باز شده و تنفس آسان‌تر میشود.
چسب ضد خروپف برای ورزشکاران، افراد بالای ۵ سال که دارای سینوزیت هستند، افرادی که دچار انحراف تیغه بینی و انسداد مزمن بینی هستند، مناسب است.
نکاتی برای استفاده از چسب ضد خروپف
- قبل از به‌کارگیری چسب خروپف، بینی را شست‌وشو دهید.
- از روغن‌ها یا مواد آرایشی استفاده نکنید، چون باعث کاهش کارایی این محصول میشود.
- بر روی پوست زخمدار، آسیبدیده، سوخته، ملتهب و حساس از چسب بینی استفاده نکنید.
- چسب بینی را حدود ۳۰ دقیقه قبل از خواب روی قسمت پل بینی گذاشته و دو انتهای آن را در امتداد کنارههای بینی رو به پایین فشار دهید تا کاملاً با اطراف بینی در تماس باشد
- هر یک از نوارهای ضد خروپف یک‌بارمصرف بوده و استفاده بیش از ۱۲ ساعت از آنها توصیه نمی‌شود.
قطره برای درمان خروپف
دهانشویه استاپ اسنورینگ، دهانشویه ای گیاهی است که از اسانس گیاهان دارویی ساخته شده است که با آن میتوانید خروپف را کم کنید و هزینههای خود را هم به حداقل برسانید. این محلول از ۱۱ اسانس گیاهان دارویی مفید از قبیل: نعنا، لیمو، مریم گلی و اکالیپتوس و … تشکیل شده است که در برطرف‌کردن خروپف و ضدعفونی‌کردن مجاری تنفسی بسیار مؤثر است.
دهانشویه استاپ اسنورینگ:
- اثر ضدالتهابی و خلط‌آور دارد.
- تأثیر خوبی بر روی خروپف میگذارد و بهعنوان درمان جدید خروپف شناخته میشود.
- این محلول گیاهی یک آنتی‌باکتریال قوی است و باکتریهای مضر دهان را کاهش میدهد.
- وجود ترکیبات دارویی خاص به‌کاررفته در استاپ اسنورینگ، گلو را ضد عفونی کرده و باعث ضدعفونی شدن مجاری تنفسی میشود.
نحوه مصرف قطره ضدخروپف
برای درمان خروپف، شبها پس از مسواک زدن از محلول استاپ اسنورینگ استفاده کنید. برای این منظور، مقدار ۴ قاشق غذاخوری از این محلول را در پشت گلو ریخته و غرغره کنید. پس از اینکه ۱۵ یا ۲۰ ثانیه گذشت، محلول را بیرون بریزید.
گیره بینی رفع خروپف
یکی از روشهای درمان خروپف، استفاده از گیره بینی رفع خروپف است. این محصول گیرهای سیلیکونی است که دو سر دارد. در هریک از این سره، گویهای فلزی با خاصیت مغناطیسی تعبیه شده است. اگر ۱۰ دقیقه قبل از خواب، گیره را وارد بینیتان کنید، مجرای ورودی هوا را بازتر میکنند و خاصیت مغناطیسی آن نیز باعث میشود که تنفس برایمان راحتتر شود و پس از حدود دو هفته استفاده مداوم، خروپف بهطور کامل از بین میرود.
- قرص برای درمان خروپف
قرص درمان خروپف، دارویی است که در حال حاضر، با نام AD۱۰۹ شناخته میشود. این قرص دارای حاوی دو دارویی «آتوموکستین» و «اکسی بوتینین» است. از «آتوموکستین» به طور گستردهای برای درمان اختلال بیش‌فعالی ناشی از کمبود توجه (ADHD) در کودکان استفاده میشود.
این دارو باعث افزایش سطح یک ماده شیمیایی در مغز به نام «نورآدرنالین» میشود که به بهبود تمرکز کمک میکند. محققان معتقدند که نورآدرنالین، موجب تحریک آزادسازی سلولهایی به نام «نورونهای حرکتی» میشود که عضلات مسیر هوایی را در وضعیت خوبی نگاه میدارند و خطر انسداد عضلات را در هنگام خواب کاهش میدهند.
داروی دیگر که «اکسی بوتینین» نام دارد، معمولاً برای بیماران مبتلا به بی‌اختیاری ادرار تجویز میشود؛ این دارو با کاهش اسپاسم عضلات کنترل‌کننده مثانه، نشت ادرار را متوقف میکند. محققان در سال ۲۰۱۸ ، این دو دارو را بر روی افرادی که شبها خروپف میکردند، آزمایش کردند و تأثیر قدرتمند آن را بر روی درمان خروپف مشاهده کردند. هم‌اکنون، یک شرکت آمریکایی به نام Apnimed این دو دارو را در یک کپسول ترکیب کرده و در حال انجام آزمایش‌های بالینی است. محققان میگویند که یافتههای اولیه این مطالعه، جالب‌توجه است و کاهش علائم بسیار امیدوارکننده است اما برای پی‌بردن به پایداری تأثیرات این قرص لازم است تحقیقات بیشتری انجام شود.
راههای پیشگیری از خروپف
اگر گاهی خروپف میکنید، انجام تغییرات و اصلاحات کوچک در سبک زندگی‌تان، میتواند به شما کمک زیادی کند.
· به پهلو بخوابید
خروپف معمولاً هنگامی اتفاق میافتد که به پشت خوابیدهاید، زیرا نیروی جاذبه باعث میشود راه هوایی شما باریکتر شود؛ بنابراین، سعی کنید به پهلو بخوابید.
· وزنتان را کم کنید.
وزن اضافی و چاقی در ناحیه گردن، بافتهای گلوی شما را ضخیم کرده و مجاری تنفستان را باریک میکند. پس با رژیمهای غذایی مناسب و ورزش و پیادهروی روزانه، اضافه‌وزنتان را از بین ببرید.
· داروهای ضدآلرژی مصرف کنید
اگر آلرژی دارید یا سرماخوردهاید، از داروهای ضداحتقان که آلرژی یا التهاب مربوط به سرماخوردگی را تسکین میدهند، حتماً استفاده کنید تا تنفس برایتان راحتتر شود.
· زیاد آب بنوشید
اگر به اندازه کافی آب ننوشید، مجاری بینی و دهانتان خشک میشوند و همین موضوع باعث میشود که بیشتر خرخر کنید.
· از دستگاه رطوبت ساز در اتاقتان استفاده کنید.
این دستگاهها میتوانند با ایجاد رطوبت در فضای اتاق، احتقان را کم کنند و تنفس برایتان راحتتر شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر با درمانهایی که به آنها اشاره کردیم و تغییر در شیوه زندگی، باز هم خروپف کردید یا با اختلال در تنفس یا احساس تنگی نفس از خواب بیدار شدید، حتماً در این مورد به پزشک ریه و دستگاه تنفسی مراجعه کنید.
خروپف به‌خودی‌خود خطرناک نیست اما دلیل اینکه باید بعضی از خروپفها را جدی گرفت و حتماً برای بررسی و درمان آنها به پزشک مراجعه کرد، این است که خروپف میتواند مهمترین علامت بیماری وقفه تنفسی یا آپنه انسدادی خواب (OSA) باشد. گاهی میان خواب، خروپفها قطع میشود که به معنی قطع تنفس به مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه است. سپس با یک خرناس راه تنفسی باز میشود و فرد دوباره شروع به تنفس همراه با خروپف میکند. این نوع خروپف، احتمالاً علامت ابتلا به یک بیماری خطرناک در خواب است.
کسانی که به اختلال خروپف همراه با وقفههای تنفسی دچارند، احتمال ابتلا به بیماریهای مرگباری مانند سکته قلبی و مغزی نیز در آنان افزایش مییابد. در این افراد، خواب‌آلودگی طی روز خیلی بیشتر از افراد دیگر دیده میشود و در نتیجه خطر وقوع تصادفات مرگبار هم در این افراد بیشتر به چشم می‌خورد. این خستگی و خواب‌آلودگی و به دنبال آن، عدم تمرکز در افراد، موجب خطاهای شغلی یا بروز حادثه میشود. این بیماران در موقعیتهای نامناسب همچون سر کلاس درس، سالنهای سخنرانی و پشت چراغ قرمز ممکن است به خواب بروند.
اگر مبتلا به بیماریهایی مثل فشار خون، چاقی، بیماریهای قلبی، عروقی هستید و شبها در خواب هم خروپف میکنید، ممکن است مبتلا به آپنه انسدادی خواب باشید. سعی کنید برای تشخیص قطعی بیماری و تعیین نوع درمان، به پزشک یا کلینیکهای خواب مراجعه کنید.
اگر فرصت مراجعه به مراکز درمانی یا مطب دکتر را ندارید، سیستم نوبتدهی آنلاین پذیرش ۲۴ برای شما این امکان را فراهم کرده تا بدون دغدغه و به‌راحتی چند کلیک، نوبت دکتر مورد نظرتان را دریافت کرده و در زمان مقرر به مطب پزشک یا مرکز درمانی مورد نظر مراجعه کنید. با استفاده از سایت نوبتدهی پذیرش ۲۴، شما میتوانید اولین نوبت خالی پزشک یا زمان مورد نظر خود جهت مراجعه به مطب دکتر را انتخاب کنید.
علاوه بر این، میتوانید به‌صورت آنلاین و به صورتی متنی یا تلفنی با دکتر آنلاین گوش حلق بینی، دکتر ریه آنلاین یا دکتر قلب انلاین، درباره مشکل خروپف و اختلال خواب با پزشک به چت بپردازید یا تلفنی صحبت کنید و مدارک و مستندات مورد نظر خود را برای ایشان ارسال کنید تا پزشک بتواند در تشخیص بیماری و درمان آن به شما کمک کند.