اهمیت تغذیه در افراد دچار آسیب نخاعی
فردی که دچار آسیب نخاعی می شود به خصوص در روزهای اول نیازمند یک تغذیه درست است .
متخصصین بیان می کنند در صورت امکان در ۲۴ ساعت اول بعد از بستری بیمار دچار آسیب نخاعی، کارشناس تغذیه می بایستی وضعیت بیمار را مورد ارزیابی قرار داده و یک رژیم غذایی مناسب برای او تعیین نماید .
عدم توجه به تعادل پروتئین و انرژی در افراد نخاعی بعد از ۲ تا ۳ هفته از ایجاد این عارضه منجر به از دست رفتن سی درصد توده عضلانی بدن می شود و این برای بیمار خطرناک است.
تغذیه خوب در پیشگیری از ابتلاء به زخم فشاری در فرد آسیب نخاعی بسیار موثر است.
تغذیه خوب در پیشگیری از خستگی و ضعف موثر موثر است .
تغذیه خوب در پیشگیری از عفونت مکرر در یک فرد آسیب نخاعی بسیار موثر است.
تغذیه خوب می تواند از افزایش وزن و کاهش وزن زیاد در افراد نخاعی پیشگیری نماید.
افزایش وزن در فرد دچار آسیب نخاعی باعث کاهش توانایی حرکتی، مشکل شدن جابجایی فرد و افزایش خطر بروز زخم فشاری می گردد.
افزایش وزن در اثر تغذیه غلط ، انسان را مستعد بیماریهای قلبی و دیابت می کند.
در اثر یک تغذیه مناسب، روده ها و مثانه ها کارخود را به خوبی انجام می دهند.
یکی از سودمندترین تغییرات در رژیم غذایی یک فرد نخاعی، مصرف پنج وعده میوه و سبزی در روز است.
یک قطعه میوه، یک لیوان کوچک آب میوه ، یک مشت میوه خشک شده یا سه قاشق از سبزیجات همگی به عنوان یک وعده محسوب می شوند.
به منظور انجام بهتر و راحت تر عمل دفع ، علاوه بر نوشیدن مایعات، می بایستی غذاهای پر حجم مانند میوه، سبزی ها و نان کامل گندم مصرف شود.
برای بهبود کامل بافت پوست ، بایستی از پروتئین و ویتامین ها استفاده نمود، داشتن یک رژیم غذایی متعادل احتمال عفونت های پوستی را هم کاهش می دهد.
یک فرد دچار آسیب نخاعی که اضافه وزن دارد، لازم است یک رژیم متعادل با کالری کم مصرف نماید. در این مورد سه وعده غذایی توصیه می شود که هر وعده از بخشهای کوچکی تشکیل شده است ، باید نصف بشقاب رژیم غذایی سبزیجات مصرف شود.
مواد غذایی دو نوع فیبر دارند : ۱- فیبر قابل حل ۲- فیبر غیر قابل حل
فیبرهای قابل حل می توانند به کاهش کلسترول کمک کنند، فیبرهای غیر قابل حل کمک می کنند تا مدفوع نرم و حجیم شکل بگیرد تا در زمان کمتری از روده ها عبور نماید.
فیبرهای قابل حل در میوه ها و سبزیجات یافت می شوند.
فیبرهای غیر قابل حل در نان گندم خالص، ماکارونی ، حبوبات و برنج سبوس دار وجود دارند.
در بین مایعات، آب سالم ترین نوشیدنی محسوب می شود، ولی آب میوه جات یا سبزیجات یا نوشیدن چای و قهوه به مقدار کم نیز موثر هستند.
در بیماران مبتلاء به فلج اندام تحتانی، توصیه می شود ۱/۵ تا ۱/۷ گرم پروتئین به ازای هر کیلو گرم وزن بدن مصرف شود . البته توجه به این نکته حائز اهمیت است که در صورت وخامت ضایعه ، این میزان به ۲ تا ۲/۵ گرم افزایش می یابد.
در کسانی که اختلال بلع شدید دارند و برای جویدن با مشکل مواجه هستند، در کنترل لب ها و زبان مشکل دارند از رژیم غذایی ساده مانند پوره نیز می توان استفاده نمود.
برای عزیزانی که دچار آسیب نخاعی هستند و علاقمند به کنترل وزن خویش می باشند ، توجه به این نکات ضروری است :
جدا کردن چربی از روی گوشت
جدا کردن پوست مرغ
استفاده از شیر کم چرب از جمله جدا کردن خامه یا چربی شیر بطور دستی
مصرف ماست کم چرب و پنیر کم چرب
پختن غذا با حداقل روغن کره یا مارگارین
تنها باید لایه بسیار نازکی از کره یا مارگارین روی نان مصرف گردد.
استفاده از سس های گوجه فرنگی به جای سس های خامه ای جهت غذاهایی مثل ماکارونی
نبایستی کره یا مارگارین زیاد بر سبزیجات افزوده شود.
استفاده از سس سالاد بدون چربی
خوراکیهایی مثل چیپس، شکلات ، کیک های خامه ای و پرچرب فقط باید هرازگاهی و به مقدار بسیار کم مصرف شوند.
غذاهای آماده فقط بایستی گاهی اوقات مصرف گردند.
منابع:
-
مقاله : چند نکته ضروری در خصوص تغذیه افراد مبتلا به ضایعه نخاعی نویسنده : انتونی تویست – متخصص تغذیه و رژیم های غذایی – ترجمه: عباس کاشی – مجله فوروارد ( انجمن ضایعات نخاعی انگلستان ) انتشار: سایت مرکز ضایعات نخاعی جانبازان
-
کتاب ” چگونه با ضایعه نخاعی خود مواجه شویم ؟ ” ترجمه: فاطمه قمیشی – برگرفته از مجله پویش نوین پاییز ۸۲
-
کتاب ” راهنمای آسیب نخاعی – بخش تغذیه سالم در افراد دارای آسیب نخاعی ” ترجمه : عباس کاشی – ناشر : QSCIS – انتشار : سایت مرکز ضایعات نخاعی جانبازان
-
مقاله : تغذیه در بیماران نخاعی – گفتگو با رضا حسینی – روزنامه جام جم دوشنبه ۱۱- اردیبهشت ماه ۱۳۸۵
-
مقاله : تغذیه افراد نخاعی – گفتگو با پروفسور ، ژوزف تامی جی ، فوق تخصص تغذیه در کالیفرنیا – برگرفته از اینترنت