چیزی به نام «چاقی سالم» هم داریم؟
برترین ها – ترجمه از هدی بانکی: آیا امکان دارد کسی هم چاق باشد و هم سالم؟ این سوال، موضوع یکی از تحقیقات اخیر بوده است. در این مطالعه اینطور نتیجه گرفته شد که عبارت «چاقی سالم» باید از دور خارج شود. به گفته‌ی سرپرست این آزمایشات، تردیدی نیست که چاقی برای سلامتی مضر است اما تفاوت‌هایی که بین افراد وجود دارد تعیین می‌کند که چاقی تا چه اندازه بد است.
عواملی مانند شاخص توده بدنی، سیگار کشیدن یا نکشیدن و احتمال ابتلا به بیماری‌های خاص در سالهای بعدی زندگی چیزهایی هستند که موجب تفاوت‌ها در افراد می‌شوند و باید به آنها اهمیت داد.
اخیرا شاخص توده بدنی یا BMI بالای ۳۰، چاق تلقی می‌شود. عبارت «چاقی سالم» عبارت ناقصی است زیرا افرادی که چاق هستند، حتی آنهایی که از لحاظ متابولیسم سالمند، همچنان در معرض بسیاری از بیماری‌ها قرار دارند مانند دیابت نوع دوم، بیماری مزمن کلیوی و افزایش ریسک کلی مرگ و میر.
چاقی چیست؟
این برداشت که آیا چاقی سالم، عبارتی ناقص است یا نه، هنوز بحث برانگیز است. به گفته‌ی بسیاری از کارشناسان اینکه بگوییم کسی که چاق است نمی‌تواند سالم باشد هم درست نیست و کمکی نمی‌کند. شاخص توده بدنی نباید به عنوان تنها معیار برای تشخیص اینکه فردی چاق است یا دچار اضافه وزن است یا سالم نیست استفاده شود. بحث اصلی در اینجا این است که سالم بودن را چگونه تعریف می‌کنیم. آیا فرد گیاهخواری که شاخص توده بدنی‌اش ۳۰ است، هیچ نوع چربی اشباع از انواع گوشت مصرف نمی‌کند و رژیم غذایی سنگینی از کربوهیدرات‌های ساده دارد و ریسک بیماری‌های قلبی در او کاهش یافته اما احتمال افزایش تریگلیسرید و انسولین در او زیاد است، سالم محسوب می‌شود؟
ابتدا باید سلامتی را تعریف کنیم و نگاهی به سلامت عمومی فرد بیندازیم و سطح فیتنس، الگوهای خواب، درد مفاصل، سطح ویتامین‌ها، تنفس، قدرت، شادی و نشاط و ارتباطات اجتماعی او را نیز به حساب بیاوریم و بررسی کنیم. تست‌های دیگری نیز برای بررسی همه جانبه‌تر سلامتی افراد وجود دارد مانند «تست نشستن» برای تعیین اینکه آیا فرد می‌تواند به راحتی از روی صندلی بلند شود یا نه.
نکته‌ای که وجود دارد این است که معمولا افراد چاق تمایلی به مراجعه به پزشک ندارند زیرا دوست نمی‌خواهند در مورد وزن خود توضیحی بدهند.
هر چند این افراد در معرض مشکلاتی چون دیابت نوع دوم هستند اما وزن آنها لزوما مشخص نمی‌کند که به این بیماری‌ها دچار شوند، پس طبق نظر بعضی از کارشناسان، عبارت «چاقی سالم» هم می‌تواند وجود داشته باشد!
درمان مناسب
طبق نظر محققان، بحث و جدل بر سر عبارت «چاقی سالم» کمکی به سلامت افراد نمی‌کند، در عوض پزشکان باید سعی کنند بیمار احساس راحتی کند و درمان مناسب را در پیش بگیرد. به عبارتی دیگر تمرکز پزشکان باید روی از بین بردن احساس خجالت یا معیوب بودن در افراد دچار اضافه وزن باشد.
راههایی وجود دارد که پزشکان می‌توانند با کمک آنها تعامل بهتری با بیمار داشته و بدون اینکه فرد احساس شرمندگی و گناه کند، احتمال مراجعه مجدد او را افزایش دهند. پزشک باید از بیمار بپرسد آیا دوست دارد در مورد وزن یا رژیم غذایی خود حرف بزند و اینطور تصور نکنند که بیمار ورزش نمی‌کند یا قدمی برای تغذیه سالم برنمی‌دارد. برخورد پزشک با بیمار باید طوری باشد که گویی او چاق نیست و تمام تمرکز او روی وزن یا تغذیه نباشد.