خرج اضافه ممنوع!
میزان درآمد ماهانه و خرج کردن به مقدار لازم و در کنار این دو، راحتی افراد خانواده از امور مهم در هر خانه و خانواده‌ای محسوب می‌شود. در کشور ما یک یا چند نفر از اعضای خانواده مشغول کار هستند و گردش امور هر خانه خرج‌هایی دارد. مانند هزینه خورد و خوراک، مسکن، پوشاک، تحصیل و… .
معمولا در خانواده‌ها پدر و مادر و گاهی هم فرزندان شاغل هستند و هر ماه درآمد معینی به عنوان حقوق دریافت می‌کنند. البته در این میان هستند خانواده‌هایی که فقط یک عضو آن که معمولا هم پدر است، کار می‌کند و افراد دیگر خانه از آن درآمد هزینه می‌کنند.
هر یک از این حالت‌ها روی بدهد، مهم آن است که درآمد خانواده چگونه خرج شود که تمام افراد خانه در رفاه نسبی باشند و در پایان ماه با کمبود مالی مواجه نشوند.
اینجا باید به این نکته اشاره کنیم که در کنار همه وظایف دیگر، یکی از کارهای مهم خانم خانه حساب دخل و خرج است. او باید بتواند میزان هزینه‌ها را با درآمد ماهانه هماهنگ کند؛ به صورتی که از عهده مخارج اصلی و فرعی خانواده بربیاید و همچنین در صورت امکان مقداری هم به عنوان پس‌انداز کنار بگذارد.
بعضی هزینه‌های زندگی ثابت هستند مانند خرید مواد خوراکی، پوشاک و ایاب و ذهاب که همیشگی بوده و تعطیل‌بردار هم نیستند. در کنار اینها، هزینه‌هایی هستند که گاهی اوقات با آنها روبه‌رو می‌شویم، مانند هزینه تحصیل فرزندان، خرید کادو برای فامیل و بستگان و…
قسمتی از هزینه‌های ضروری هم بسیار مهم است، مانند قسط‌ها و اجاره خانه که باید حتما قسمتی از درآمد را به این منظور کنار گذاشت.
اگر درآمد ماهانه خانواده بالا باشد، شاید نیازی به حساب دقیق احساس نشود، ولی اگر درآمد ماهانه ثابت و متوسطی داشته باشید، این کار ضروری به نظر می‌رسد.
کار مستاجرها سخت‌تر است
اگر خانه‌ای از خودتان نداشته باشید، آن وقت مجبور می‌شوید هر ماه مبلغی را به عنوان اجاره‌بها کنار بگذارید و با مانده درآمد، هزینه‌های دیگر را پرداخت کنید. به یقین هزینه اجاره بخشی جدی از درآمد را می‌بلعد و جزو مخارج ثابت خانواده محسوب می‌شود. هزینه‌هایی مانند خورد و خوراک و پوشاک قدری متفاوت هستند و با کمی صرفه‌جویی و دقت می‌توان آنها را به حداقل رساند. منظور از صرفه‌جویی این نیست که کم مصرف کنید یا این‌که خساست به خرج دهید و افراد خانواده را ناراضی کنید. منظور از صرفه‌جویی، درست هزینه کردن است؛ به عنوان مثال شما می‌توانید به جای این که از میوه‌فروشی‌های اطراف خانه یا نزدیک محل کار خرید کنید، از بازارهای روز، مایحتاج خود را تهیه کنید. به این صورت هم صرفه‌جویی می‌کنید و هم این‌که افراد خانواده ناراضی نخواهند شد.
یا این که به جای خریدن لباس‌های گرانقیمت با مقداری صرف وقت و جستجو لباس‌های مناسب و زیبا، اما ارزان‌تر خریداری کنید. خرید لباس‌هایی که با بودجه افراد خانواده جور دربیاید، کار مشکلی نیست.
هزینه‌های متغیر
این هزینه‌ها در همه زندگی‌ها وجود دارد مانند هزینه درمان یا تحصیل که از جنس مخارج روزانه و همیشگی نیست، اما همه خانواده‌ها گاهی اوقات از این گونه مخارج دارند. شما همیشه و در همه ماه‌های سال ثبت‌نام فرزندان در مدارس یا دانشگاه را ندارید یا همیشه افراد خانواده بیمار نمی‌شوند که احتیاج به دارو و درمان داشته باشند این هزینه‌ها گاهی از ایام سال به وجود می‌آید، اما در نوع خود ضروری هستند و نباید این گونه مخارج را نادیده گرفت یا از کنار آنها براحتی گذشت.
هزینه‌هایی هم مانند خرید هدیه برای آشنایی که ازدواج کرده، وجود دارد که معمولا خانم خانه با درایت و درست خرج کردن، مبلغی را هم به این موارد اختصاص می‌دهد.
هزینه‌هایی که باید پرداخت
این حرف کلی صحیح است که براساس درآمد باید هزینه‌ها را دسته‌بندی و اولویت‌بندی کرد، اما نباید فراموش کنیم که بخشی هر چند اندک از درآمد را برای اموری چون مسافرت و استراحت و تمدد اعصاب کنار بگذاریم. در دلتان نگویید که چه دل خوشی دارم و با این درآمدها که نمی‌شود به سفر رفت. احتیاجی نیست که برای مسافرت هزینه زیادی متقبل شد. شما می‌توانید با حداقل هزینه به یک مسافرت تفریحی بروید. هتل‌های گرانقیمت و رستو‌ران‌هایی با قیمت سرسام‌آور را فراموش کنید و از جاهایی با قیمت مناسب و نیاز خانواده بهره ببرید.
یک پیاده‌روی به همراه میان‌وعده ساده‌ای که از خانه همراه می‌برید، می‌تواند به اندازه یک شب ماندن در یک هتل اثر داشته باشد.
در زندگی امروزی اینها هم از هزینه‌های ضروری محسوب می‌شوند.
ماه‌های پرخرج سال
معمولا شهریور و اسفند ماه‌های پرخرج سال هستند. شهریور به خاطر باز شدن مدارس و دانشگاه‌ها و هزینه ثبت‌نام و خریدن مایحتاج و سرویس مدارس و… و اسفند به دلیل نزدیک شدن به سال جدید و هزینه وسایل خانه که نیاز به تعویض یا تعمیر دارند و خرید پوشاک برای فرزندان، خرید میوه و شیرینی برای سال جدید و… پس در این ماه‌ها باید در چگونه خرج کردن بیشتر دقت کنیم.
دفترچه مخصوص
یکی از راه‌های کنترل خرج و جلوگیری از مخارج زائد، نوشتن هزینه‌های روزمره در یک دفترچه است. به این ترتیب شما در پایان هر ماه می‌توانید از چگونگی هزینه‌ها مطلع شوید. با مرور خرج‌های ماهانه و بررسی این که کدام مهم بوده و کدام یک اولویت نداشته و هزینه اضافی است، می‌توانید جلوی خرج‌های اضافی را بگیرید و به اقتصاد خانواده کمک کنید.
منبع: مرضیه عالمی – روزنامه جام جم