احساس شرم چیست و چرا نباید آن را داشته باشیم؟

احساس شرم چیست؟ در واقع احساس شرم به احساسی گفته می‌شود که فرد به دلیل کارهای ناشایست و نا پسندی که انجام داده دچارش می‌شود و این حس خجالت و تحقیر است. داشتن این احساس اصلا خوب نیست. اینکه چرا نباید این احساس رو داشته باشیم و چگونه آن را رفع کنیم رو هم در ادامه بهش می‌پردازیم. خیلی از اوقات ما آدم‌ها نمی‌دونیم به خاطر چی شرم زده می‌شیم و این احساس از کجا اومده. شاید برای شما هم پیش اومده که بعضی از اوقات بپرسید که چرا احساس شرم میکنم؟ یا اینکه چطور از احساس شرم رها شویم؟ برخی اوقات داشتن این احساس در ما طبیعه اما توجه داشته باشید که اگر از حد خودش بگذره می‌تونه به عزت نفس شما آسیب جدی بزنه. در ادامه با من مرجان بهرام همراه باش تا بیشتر درباره این موضوع با هم صحبت کنیم.

احساس شرم چیست؟

در واقع احساس شرم یکی از احساسات قوی در انسان که برخی اوقات احساس گناه هم در کنار اون میاد. شرم رو می‌تونیم به احساس تحقیر یا شرم بیان کرد که فرد بعد از انجام کاری ناپسند دچار آن می‌شود. با اینکه این احساس منفی و قدرتمند است اما از اهمیت بالایی برخوردار است. بدون این احساس ما به قوانینی که وجود دارد ممکن است پاپبند نباشیم و به آن عمل نکنیم. شرم یک ابزار قدرتمند است که باعث می‌شود ما رفتارمان را کنترل کنیم. البته احساس شرم می‌تواند یکی از نشانه های عزت نفس پایین هم باشد.

شرم چه زمانی برای ما ضرر دارد؟

البته همانطور که گفتم شرم می‌تونه برای ما هم مضر باشه و هم مفید. به این شکل که این احساس درونی باشه و باعث امتحانات سخت برای ما بشه. شما به صورت مداوم خودتون رو از درون انتقاد می‌کنید و مدام به خودتون می‌گید که چقدر آدم بدبخت یا بی‌ارزشی هستید. شما باید احساس شرم را به احساس ارزشمندی تبدیل کنید. سه احساسی با این حس در ارتباط مستقیم هستند:

• تحقیر
• خجالت
• گناه

با اینکه این اصطلاحات خیلی نزدیک به هم هستند اما هر کدام نکات ظریفی رو پیش رو دارند.

نشانه‌های احساس شرمندگی

• حساس‌شدن
• خجالت و ترس از بیان نظر یا احساسات
• احساس پشیمانی.
• تلاش برای پنهان‌‌کردن خود
• احساس بی‌ارزش‌بودن
• ترس از قضاوت‌ دیگران
• سرخ‌شدن
• ترس از بد یا نامناسب به‌نظررسیدن
• ازدست‌دادن هویت
• مدام نگران شکست بودن؛ کمال‌‌گرایی
• بی‌اعتمادی به دیگران
• احساس طردشدگی
• احساس ناکافی‌بودن

چند نمونه از رفتارهای افراد هنگام احساس شرم:

• پایین‌نگه‌داشتن سر
• احساس ناتوانی در حرکت‌‌کردن
• افتادن شانه‌ها به‌جای صاف‌ایستادن
• لکنت زبان
• بی‌اختیاری احساسی و جاری‌شدن اشک‌ها.
• پنهان‌کردن خود از دیگران‌

واکنش‌های افراد به احساس خجالت و شرمندگی

۱- واکنش تند

افراد وقتی دچار احساس شرمندگی می‌شوند دچار حمله‌های عصبی یا حمله شدید می‌شوند. این رفتار به دلیل منحرف کردن توجه خود شخص به کارهایی است که انجام داده. ما معمولا واکنش‌های تند برای بردن توجه و تمرکز خود استفاده می‌کنیم.

۲- پنهان کردن احساس شرمندگی

یکی دیگر از کارهایی که ما انجام می‌دیم در این مواقع این است که احساس خود را پنهان می‌کنیم و سعی داریم طور دیگری رفتار کنیم تا دیگران متوجه وجود این رفتار ما نشوند. خیلی از اوقات درباره این احساس و افکار با دیگران صحبت می‌کنیم و دوست داریم این احساس رو پنهان کنیم.

۳- جلوگیری از بروز این احساس

برخی اوقات افراد احساساتی هستند که این احساساتی بودن آن‌ها به گریه کردن یا رفتارهایی می‌شود که باعث جلوگیری از بروز این احساسات می‌شود. البته ممکن است افرادی که احساساتی نباشند هم این رفتار از آن‌ها سر بزنه اما از افراد احساساتی بیشتر این رفتار سر می‌زند.

۴- تسکین شرم

برخی اوقات ما انسان‌ها برای اینکه از شدت این احساس بکاهیم به عذرخواهی و تسکین دادن می‌پردازیم. ممکن است که تولد یکی از عزیزانتون از خاطرتون رفته باشه که برای تسکین این احساس از طرف مقابل عذرخواهی کنید.

انواع احساس شرمندگی داشتن

۱- احساس شرم شرم گذرا

شرم گذرا یک احساس زودگذر است که برای انجام یک کار اشتباه رخ می‌دهد. زمانی که شما یک کار اشتباهی رو انجام می‌دید ممکن است احساس شرمی به سراغ شما بیاید که خیلی زود از ذهن شما خارج شود.

۲- شرم مزمن

شرم مزمن یکی احساسات قوی و بدی است که همیشه همراه ما هست و ما رو دنبال می‌کنه. شرم مزمن میگه شما به اندازه کافی خوب نیستید و می‌تونه به اعتماد به نفس شما ضربه بزنه.

۳- شرم تحقیر

خیلی اوقات ما آدم‌ها در یک جمعی حضور داریم که در این جمع ممکن توسط یک شخص یا کاری که انجام می‌دیم دچار تحقیر بشیم. این تحقیر شدن باعث به وجود آمدن احساس شرمندگی روانشناسی می‌شود.

۴- احساس شرم از شکست

شرم از شکست یکی دیگر از مواردی است که ممکنه شما هم به اون دچار شده باشید. یعنی شما کاری انجام دادید اما در انجام اون کار موفق نبودید. برای این مورد به شما احساس شرم دست می‌دهد که می‌تونه به صورت موقتی باشه.

۵- شرم در برخورد

ما انسان‌ها در طول روز با افراد زیادی در ارتباط هستیم که ممکنه باعث بشن ما احساس شرم نسبت به خودمون داشته باشیم. چرا؟ چون برخی از افراد هستند که ممکنه با مواجه شدن با دیگران به این دلیل استرس و اضطراب داشته باشن که نکنه فرد مقابل متوجه نقصی در آن‌ها بشود.

جمع‌بندی

احساس شرم چیست؟ خیلی از اوقات ما احساساتی داریم که نمی‌دونیم چه احساسی است و چطور باید اون رو برطرف کنیم. در این مقاله ما به طور کامل به معرفی احساس شرمندگی پرداختیم و گفتیم که چقدر این احساس مهمه و چه تفاوتی با احساس گناه داره. همچنین گفتیم این احساس کجاها خوبه و کجاها برای ما مضر است. همچنین به انواع احساس شرم پرداختیم و گفتیم که هر کدوم به چه شکل و به چه صورتی در انسان شکل می‌گیرد. رفع این احساس می‌تواند به افزایش عزت نفس کمک کند. امیدوارم که از این محتوا بهترین استفاده رو کرده باشید و ممنون بابت حضور گرمتون.