فرزندانی با سلامت هیجانی

نتیجه عمده کنش متقابل میان والدین و کودک ایجاد نوعی وابستگی عاطفی است. کنش این وابستگی ایجاد امنیت روانی است. وابستگی به سیستمی تنظیم کننده اطلاق می شود و فرض بر این است که این سیستم در درون فرد وجود دارد و هدف آن تنظیم رفتارهایی است که…….

معلمان، مشاوران و مربیان مهد کودک سالها اموزش می بینند تا بتوانند کارشان را به خوبی انجام دهند. برخی مردم معتقدند این عقیده که والدین احتیاج به تعلیم و تربیت دارند تا پدر یا مادر بهتری شوند هنوز گسترش نیافته است. اما این ادعا واقعیت ندارد و جامعه به طور روز افزون بر کار والدین ارج و اعتبار می گذارد زیرا والدین مهمترین افراد زندگی کودکان هستند.

نتیجه عمده کنش متقابل میان والدین و کودک ایجاد نوعی وابستگی عاطفی است. کنش این وابستگی ایجاد امنیت روانی است. وابستگی به سیستمی تنظیم کننده اطلاق می شود و فرض بر این است که این سیستم در درون فرد وجود دارد و هدف آن تنظیم رفتارهایی است که موجب نزدیک شدن و برقراری تماس با فردی است متمایز و حامی که تکیه گاه نامیده می شود. البته هدف این سیستم در فرد وابسته، از لحاظ روانی معطوف به ایجاد احساس امنیت است اما در صورتی که از حد طبیعی خود بگذرد و مانع از استقلال فرد(البته به مرور زمان) شود دردسر ساز خواهد بود.

تحقیقات نشان می دهد که وابستگی از خانواده فرا گرفته می شود. این عامل، مانع پرورش افرادی سالم و مستقل می گردد. وقتی که والدین خود افرادی وابسته باشند این وابستگی به فرزندان آنها هم منتقل می شود مگر اینکه والدین تلاش وافری کنند و به طور آگاهانه، زیرکی و هوشیاری به خرج دهند و با فرزندان شان طوری تعامل برقرار کنند که وابستگی خودشان در وجود آنها بی اثر شود (خنثی شود). اما در عین حال از آنجا که وابستگی قابل یادگیری است پس می توان مانع از انتقال وابستگی افراطی شد. البته مشکل از آنجا شروع می شود که شبیه به مسئله اعتیاد، وابستگی هم توسط مبتلایان تکذیب می شود. ممکن است علی رغم خواست و نظر شما (به طور ناخواسته)حتی متوجه هم نشوید که شخصیت وابسته ای هستید و به طور سهوی در حال آموختن آن به کودکانتان هستید. مهم ترین عامل بازدارنده ای که می توانید از آن بهره ببرید تلاش برای بهبود و ارتقای اعتماد بنفس و تعامل تان با دیگران است.

برخی از علایم اصلی وابستگی عبارتند از:

• تمرکز کامل روی یک نفر یا یک چیز.
•  پایین بودن اعتماد بنفس
• انکار (تکذیب) یا کم اهمیت جلوه دادن نیازها، احساسات و خواسته های خود به خاطر دیگری
•  حد و مرز (قید و شرط) ضعیف
•  محتاج کنترل بودن

بچه ها از طریق تعامل با والدین شان می آموزند که کی هستند و چطور ارزش ها، نیازهای تعاملی و احساسات شان را بشناسند. بنابراین چگونگی تعامل شما با فرزندتان در شکل گیری شخصیت شان بسیار مهم است و تا حد زیادی تعیین کننده میزان اعتمادبنفس و احساس امنیت آنهاست.

ویژگی های خانواده های سالم(که عاری از هر نوع وابستگی افراطی هستند) و اجازه می دهند کودک شان به بزرگسالانی مستقل و وظیفه شناس تبدیل شوند عبارت است از:

•  ابراز آزاد تفکرات، احساسات و مشاهدات
•  تساوی حقوق برای همه اعضای خانواده
•  ارتباطات و تعامل سالم
•  قوانین معقول
•  پشتیبان  و حامی
• حد و مرزهای (محدودیت های) معقول
• دارا بودن مهارت حل مسئله در مواجهه با مشکلات

نتیجه اصلی تبادلات بین کودک و والدین رشد وابستگی عاطفی کودک به والدین است یعنی به کسی که بهتر از هر کس دیگر می تواند کودک را آرام کند و کسی که کودک به هنگام بازی، رویارویی با پدیده تازه، خطر یا ناراحتی و .. به او پناه می برد. همه کودکان بهنجار وابستگی پیدا می کنند و اگر این وابستگی توام با احساس ایمنی شالوده رشد عاطفی و اجتماعی سالم را در دوران بعدی زندگی کودک پی ریزی می کند.

عموما عقیده بر این است که وابستگی(البته در حد معقول) به والدین پایه و اساس امنیت عاطفی کودک را فراهم می اورد و سبب می شود که والدین در آینده بتوانند در کودک نفوذ داشته باشند.

در یادداشت اتی سعی داریم توصیه هایی ارایه دهیم که والدین به سمت این رفتارهای انطباقی سوق داده شود و بتوانند کودکانی تربیت کنند که در عین داشتن وابستگی معقولانه به والدین، به استقلال رای کافی هم دست بیابند.

منبع: سایت تبیان