جزئیات وبلاگ

مقدمه

تقریبا” 3،3 میلیون نفر در دنیا ، از ویلچر یا وسیله ای مشابه آن برای جابجایی خود استفاده می کنند . درد و اختلالات عملکردی حاصل از استفاده از ویلچر تا حد زیادی شایع است . درد حاصل از استفاده ویلچرهای دستی منجر به افت در جابجایی و به دنبال آن کاهش کیفیت زندگی می شود . وقوع یا شدت درد واختلالات عملکردی را می توان با بهبود وضعیت ارگونومی  سیستم هل دادن ویلچر به حداقل رساند .

بهینه سازی وضعیت ارگونومی  ویلچر ، از طریق طراحی ویلچرهای مختلف مورد توجه قرار گرفته است  . دی وولد (De Woulde ) و همکارانش گزارش دادند که ویلچرهای اهرمی نیروی بیشتری را در مقایسه با یک ویلچر دستی یا  ویلچرهندلی ایجادمی کنند . فوردر رکویجو (Further Requejo ) وهمکارانش مشخص کردند که طرح ویلچراهرمی به گونه ای است که این مزیت را دارد که نیروهای زاید (جانبی / میانی ) در آن حذف شده است . هنگام طراحی انواع ویلچر اهرمی در آزمایشگاه  استفاده از یک اهرم با دستگیره قابل تنظیم تحت عنوان ( EHD) جهت رانش دستی وارگونومیک ویلچر مورد مطالعه قرار گرفته است .  اهرم EHD از طریق یک سیستم چرخ دنده – اهرم و  هماهنگ با آنتروپومتری کاربر عمل می کند .

ویلچر اهرمی                                                ویلچر دستی

هدف از این مطالعه این بوده است که ارزیابی و مقایسه شدت درد ، فرکانس هل دادن و حداکثر حجم اکسیژن مصرفی (VO2) بین گروهی از شرکت کنندگان که ویلچرهای EHD  استفاده می کرده اند ،  با گروهی که کاربر ویلچرهای سنتی دستی (CMW )  بوده اند ، انجام شود . از آنجایی که با بالارفتن سن افراد ، خطر تغییرات فرسایشی شانه افزایش می یابد ،از این رو ،  یک طیف سنی  جوان با سن بین 18 تا 30 سال ،  با یک گروه سنی با بیش از 30 سال که گروه سنی در موضوع مطالعه  شرکت داده شدند .

روش مطالعه

14 کاربر ویلچر دستی تمام وقت با مشخصات ] گروه جوانتر ( N=5 ) دارای 25.2±4.5  سال ،  ,  کیلو گرم 66  10.8 ± 169.2±12.4  سانتیمتر  و گروه مسن تر (N=9)  دارای 47.1±4.4  سال ، 79.5±17.9  کیلو گرم ، 175.7±13.2  سانتیمتر ) در این مطالعه شرکت کردند . تمام شرکت کنندگان از نظر پزشکی و عملکردی ثبات پیدا کرده بودند  و حداقل 6 ماه از آسیب آنها گذشته بود . تمام شرکت کنندگان موافقت نامه و اطلاعات مکتوب را درارتباط با هیات بازبینی رسمی دانشگاه ارائه دادند .

برای ویلچرهای EHD و CMW صندلی یکسانی استفاده شد ( اهرمها به سمت عقب و خارج از حوزه هل دادن CMW ) و ترتیب آزمایش کردن هر وسیله بصورت تصادفی بود . شرکت کنندگان به مدت سه و نیم دقیقه در یک مسیر 99.3 متری نیم دایره حرکت کردند ، ضمن اینکه میزان فرکانس هل دادن و  VO2 از وسیله پرتابل ( سیستم متابولیک قابل حمل K4b2  Cosmed ) بطور دستی اندازه گیری شد . فرکانس هل دادن و VO2 برای حداقل 30 ثانیه درهربارآزمایش ( درطول حالت فیزیولوژیکی ثابت) اندازه گیری گردید . مقیاس بررسی چشمی درد(VAS)  از طریق درجه بندی بر اساس یک مقیاس بررسی چشمی 10 سانتیمتری بعد از استفاده از هر صندلی نیز رتبه بندی شد  . هرچه میزان درجه درد درVAS  بیشتر بود ، به همان میزان شدت درد را نیز بالاتر نشان می داد .

تعداد هل دادنی که در طول30 ثانیه از کل سه ونیم دقیقه رانش ویلچر شمارش شد با تعداد فرکانس هل دادن از طریق تقسیم زمانی تعویض شد . VO2 نسبی (mL/kg/min ) از VO2مطلق بدست آمده از واحد متابولیک محاسبه شد . یک مدل مخلوط   ANOVA ( مطابق –  نوع واحد هل دادن ، مابین- سن ) برای ارزیابی چگونگی شاخصهای مستقل درد ، VO2 ، و فرکانس هل دادن که تحت تاثیر طراحی صندلی و سن قرار داشتند ، استفاده شد . آلفا در p ≤ 0.05 قرار گرفته بود .

نتایج و مباحث

هیچ اثر متقابل قابل توجهی برای نوع صندلی و سن با درد  [F(1,12) = 3.273, p = 0.096, η2 = 0.214] در هر دو روش ANOVA  یافت نشد . به علاوه ، هیچ تاثیر عمده چشمگیری دراین تجزیه و تحلیل برای نوع صندلی یا سن با درد [F(1,12) = 1.592, p = 0.231, η2 = 0.117] یافت نگردید . همچنین هیچ تقابل مهمی برای نوع صندلی یا سن با VO2 [F(1,12) = 0.445, p = 0.517, η2 = 0.036],. همچنین ، هیچ اثر مهم قابل توجه دیگری]  [F(1,12) = 1.435, p = 0.254, η2 = 0.107 یافت نشد . به علاوه ، هیچ تاثیر متقابل چشمگیر یا تاثیر عمده ای برای نوع صندلی یا سن با فرکانس هل دادن وجود ندارد . به ترتیب :
[F(1,12) = 4.688, p = 0.052, η2 = 0.280; F(1,12) = 0.124, p = 0.731, η2 = 0.010].

 شکل 1 . نمرات میانگین تاثیر متقابل شدت درد سن بین EHD و CMW

نتایج اولیه هیچ اختلاف قابل ملاحظه ای را در مورد شدت درد ، هنگام راندن ویلچر  EHDدر برابر CMW نشان نداد . به علاوه ، نه VO2 و نه فرکانس هل دادن با نوع صندلی یا سن در آستانه 0.05  که ما برای این آزمایش در نظر گرفته بودیم ، تفاوت قابل ملاحظه ای نداشت . به هرحال مدرک ضعیفی ازیک اثرمتقابل برای درد (=0.096 p  )
و فرکانس هل دادن (p = 0.052) مشاهده گردید . ما اندازه های تاثیر (0.21, and 0.28)  را تعدیل کرده ایم اما فقط برای تعیین اثرات واقعی 50% تقویت کردیم .

نتیجه گیری

یافته ها نشان دادند که سن افراد و اینکه طراحی صندلی مورد استفاده آن می تواند برروی شدت درد و فرکانس هل دادن تاثیرگذار باشد افراد جوانتر ممکن است در استفاده از اهرم  ، درد کمتری داشته باشند ، در حالی که شدت درد افراد مسن تر تحت تاثیر نوع صندلی قرار ندارد .

کاربعدی باید بر روی اطلاعات قبل و بعد از درد که شامل کیفیت درد است و همچنین تعیین کارآیی مکانیکی
EHD در طول هل دادن و چگونگی ارتباط خطر درد با فشارشانه باشد . در مجموع اینکه ، باید گروه بزرگتری از شرکت کنندگان تحت مطالعه  قرار گیرند .

ترجمه  و تنظیم از : مهندس عباس کاشی ( e mail :  ohealth2007@yahoo.com ) ؛ منبع مورد استفاده  ؛  سایت :  www.asbweb.org –  مقاله :  Pain During Ergonomic Hand Drive Wheelchair Propulsion – انتشار : انجمن معلولین ضایعات نخاعی استان تهران