جزئیات وبلاگ

چگونگي تعامل با افراد ويلچري

مردم ،‌ به دلائل مختلفي از ويلچر استفاده مي كنند . ويلچرها نیز همانند یک خودرو یا دوچرخه تجهيز و برای حرکت کردن قابلیت پیدا کرده اند. اگر شما بخواهيد برای اولین بار با يك کاربر ويلچر ارتباط برقرار کنید ، ممكن است این کار براي شما کمی دشوار باشد كه بدانيد چگونه بايد رفتار كنيد . مسلما” شما نمی خواهید از حد و مرزها عبور كنيد يا به طور تصادفی کسی را اذیت كنيد ، اما در عين حال می خواهید كه مفید و قابل درك باشيد . در اینجا چگونگي يافتن يك تعامل خوب ارائه مي شود . پس از مطالعه آنها متوجه مي شويد كه ارتباط با اين افراد مشكلي ندارد .

1- از حدس زدن در مورد توانایی های جسمي یک شخص پرهيز كنيد .

شما از توانایی های جسمي اشخاص آگاهي نداريد . نشستن يك نفر روي ويلچر تنها به اين معنا نیست که او کاملا” فلج است یا اينكه توانائي برداشتن چند قدم را ندارد . يادتان باشد كه گاهی اوقات بعضی از مردم فقط براي اين از ويلچر استفاده مي كنند كه نمي توانند براي يك مدت طولاني بايستند ، و یا اينكه براي راه رفتن با محدودیتهائي مواجه هستند .

خيلي از مواقع ، اشخاصي كه هيچوقت از ويلچر استفاده نكرده اند يا نياز به ويلچر نداشته اند ، ويلچر را براي پيمودن يك مسير طولاني و خسته كننده اجاره مي كنند يا اينكه امكان دارد فرد بخاطر يك مشكل جسمي وخيم مانند عارضه قلبي از ويلچر استفاده نمايد . حتي اگر كسي فلج هم شده باشد ، ضرورتا” به اين مفهوم نيست كه انها كاملا” دچار بي حسي هستند . بنابراین آزمايش نكنيد كه آيا فرد واقعا” فلج است يا خير . اگر شما مي بينيد كه يك فرد ويلچري مي تواند بايستد يا حتی روي پاهاي خود راه برود ، در مورد توانائي ها يا ناتوانائي هاي او چيزي نپرسيد و سعي نكنيد عمل تعجب آوري را انجام دهيد .

2- با يك فرد ويلچري همانند ساير افراد، سلام عليك و احوالپرسی كنيد .

دست خود را به سمت آنها دراز كنيد ، حتی اگر آنها در استفاده از دست خود محدوديت داشته باشند و یا داراي اندام مصنوعی باشند . به طور کلی ، مناسب است كه بدون در نظر گرفتن شرایطي كه دارند ، با آنها دست بدهيد .

3- با شخصی که از ويلچر استفاده می کند ،‌ بطور مستقيم صحبت كنيد .

اگر شخص ويلچري ، کسی را به عنوان همراه دارد ( مثلا” براي هل دادن ويلچر ) ، هيچگاه در مورد فرد ويلچري با همراه او صحبت نكنيد ؛ برای مثال ، براي اطلاع از نحوه كمك كردن به او ” واینکه آیا او نیاز به کمک دارد یا خیر… ؟ ” ، سئوال از همراه او ، موضوعی فوق العاده بی ادبانه محسوب مي شود و حاکی از آن است که فرد ويلچري خودش قادر به پاسخ نيست . بنابراين همیشه سعی کنید به طور مستقیم و با کمال احترام ، با او برخورد كنيد .هنگامی که متوجه شديد گفتگوي تان کمی طولانی تر از آنچه كه فکر می کنید ، ادامه خواهد يافت ، سعی کنید پيشنهاد بدهيد كه به جای مناسبي رفته تا شما هم بتوانید روي یک صندلی نشسته و با او صحبت نمائید . اگر نمی توانید به یک جاي صندلی دار برويد و صندلي در دسترس شما نيست ، سعي كنيد چند قدمي دورتر ایستاده وکمی از او فاصله بگیرید ، به طوری که فرد براي نگاه كردن به شما مجبور نباشد ، سرش را به طرف بالا نگاه دارد .

4- در مورد بیان اظهاراتي مانند ” بیائید كنار هم راه برویم ” و یا ” اجازه دهید یک قدمي بزنيم ” واز این قیبل موارد خجالت نكشيد .

اين عبارات مجازی هستند ، و در عمل تحقق ندارند ، اما در واقع یک فرد ويلچري چنین عباراتی را به خوبی می فهمد . اگر شما برای پرهيز از چنین عباراتي ، صحبت اشتباهی را بيان كنيد ، ممکن است موجب ناراحتی فرد گردد ، چرا كه اين نوع کلام شما می تواند نشان دهنده ذهنیت شما از وضعیت فرد ويلچري باشد .

5- مشاهدات خود را براي خودتان نگه دارید .

نظراتي مانند ” اوه ، خیلی سریع می روی ! ” و یا اینکه “مراقب باش ، یک دوربین سرعت در آن راهرو وجود دارد ” و یا ” من شما را ندیدم – آیا معرفهائی دارید ؟ ” صحبتهائی تحقیر آمیز محسوب گشته و باعث کدورت فرد مي شود ، و بیشتر به اختلال حرکتی فرد اشاره دارد . سعی کنید به ويلچر فرد توجه نكنيد ، مگر اینکه يك سئوال درست ، صریح یا اظهار نظری در مورد آن داشته باشيد .

آیا فکرمی کنید لازم باشد که در مورد عینک کسی اظهار نظر نمائید ؟ شما باید به ویلچر هم ، به شکل عینک یک شخص نگاه کنید ؟ گاهی اوقات استفاده از آن رنج آور است ، اما با وجود این یک ابزار مفید برای انجام دادن چیزی است که شما می خواهید و به آن نیاز دارید . آن چیز ، کسب وکار فرد نیست ، اما او از آن استفاده می کند .

6- هیچگاه كاربر ويلچر ( يا ويلچر او) را نوازش يا لمس نكنيد ، مگر اینکه اجازه اينكار را داشته باشيد .

از آنجائي که افراد ویلچری در سطحي پائين تر از افراد عادي و در ارتفاعی حدود قد کودکان قرار دارند ، معمولا” مردم عادی به طورغریزی به آنها دست می زنند یا اینکه آنها را لمس و یا نوازش مي كنند . یاد تان باشد این كار برای هر کسی که دارای مشکلات نواحي پشت يا ستون فقرات باشد ، ممکن است خوشایند نباشد . به علاوه ، اين كار می تواند باعث احساس تحقیر فرد شود . این کار باعث خم شدن روی فرد یا تماس با ویلچر او خواهد شد .

7- پیشنهاد کمک کردن به فرد ویلچری را در زمان مناسب مطرح کنید .

شناخت زمان مناسب برای ارائه کمک به فرد ویلچری می تواند موضوعی مهم باشد . به یاد داشته باشید که استفاده فرد از ويلچر ، لزوما” به این معنی نیست که او نیاز به کمک دارد . معمولا” افراد ویلچری ترجیح می دهند كه مستقل باشند و آنها به این افتخار می کنند که یاد گرفته اند ، تا آنجا که ممکن باشد مستقل باقی بمانند . اگر آنها را در وضعیتي مي بينيد که می توانند از کمک شما استفاده کنند ، ابتدا از آنها بپرسيد . هر کاری که می خواهید انجام دهید ، سعی کنید ويلچر فرد را بدون اجازه او حرکت ندهيد . حتی موقعی که فرد از ویلچرش استفاده نمی کند ، حرکت دادن ويلچر به دور از دسترس وی ، بدون مشورت با او ، ایده خوبی نخواهد بود .

برای شنیدن كلمه ” نه ” آمادگی داشته باشيد . از آنجائي که امكان دارد برخی از کاربران ويلچر در گذشته با برخورد نامناسب بعضی ها مواجه شده باشند ، ممکن است هنگام كمك كردن به آنها ، منزوی یا بی ادب به نظر برسند . هرگز اجازه ندهید که يك دست رد بي ادبانه به پیشنهاد كمكتان ، مانع ارائه کمک شما به شخصی ديگري كه احتمالا” در آينده با او مواجه خواهيد شد ، گردد .

از کنار شخصي كه تلاش مي كند پذیرای پیشنهاد كمك شما نباشد ، رد نشوید . گاهي اوقات برخی از کاربران ويلچر کمک شما را می پذیرند ، ‌اما عده اي نه . برای مثال ، امكان دارد پیشنهاد کمک به هل دادن ويلچر روي یک رمپ ، در هوای خوب رد شود ، اما همین پیشنهاد در یک روز خيلي گرم پذیرفته شود .

8- سعی کنید از موقعیت مسیرهای تردد و رمپهاي ” در دسترس آنان ” آگاهی داشته باشید .

گاهی اوقات در اماکن تجاري یا عمومی ، ممکن است افراد ویلچری از شما ، محلهای استراحت ، آسانسورها و محل تلفنها واز این قبیل جاها را پرس وجو کنند يا اینکه جهت ها را از شما جویا شوند . درهر حال ، هرگز فكر نكنيد ، که یک شخص ويلچري قادر نيست این مکانها را خودش پيدا كند . آنها نیز همانند شما نحوه استفاده از تابلوها و جهت نماهاي موجود در مراكز تجاري را بلد هستند . اما اينجور درنظر نگيريد كه تنها گذر از یک پلكان ، نگراني يك شخص دچار اختلال حركتي محسوب می شود . گاهي یک فرد معلول ممکن است بخاطر وجود سه پله در مسیر عبورش ، مجبور به طي مسافتی چند صد متري و طولانی گردد که خود این موضوع می تواند يك مشكل بزرگ محسوب شود . ( راندن ويلچر ، مانور ويلچر از کنار موانعي مانند افراد ايستاده در وسط راهروها ، يا راه رفتن با عصا ، برای این افراد ، کاری آسان نيست ) . ساده ترین روش برای انجام اين كارها را براي آنها در نظر بگيريد ؟ به حرف آنها كاملا” گوش داده و دستورالعمل هاي آنها را به دقت پيگيري کنید .

9- به افراد ناتوان و ويلچري احترام بگذاريد ، حتی زمانی که با آنها تعاملي نداريد .

از آن دسته كساني نباشيد كه زندگی را برای افرادی ويلچري دشوار مي كنند . هنگامي كه در اماكن عمومي روي صندلي ويژه معلولين مي نشينيد ، يا وقتي كه خودرويتان را در مكان اختصاصي افراد ناتوان پارك مي كنيد ، بطور یقین نمی خواهید با کسی که روي ويلچر نشسته برخورد داشته باشيد . هر چقدر آگاهی شما در مورد نحوه زندگی روزمره افراد ويلچري بیشتر باشد ، هنگام مواجهه چهره به چهره با آنها ، راحت تر خواهيد بود ( بله ، ما نیاز مبرم به استفاده از صندلی دارای علامت معلولين نداريم ، اما بايد بدانيم كه استفاده کنندگان از واکر، عصا و چوب دستي و از اين قبيل افراد همیشه محتاج آنها هستند . در فرودگاهها ، برخی از مردم هنگام جابجائي ها ، نیاز به استفاده از ويلچرهاي فرودگاه و يا ساير تجهيزات دارند . مثلا”هنگام استقرار بر روي صندلی هواپيما ، گاهی اوقات حتی افراد نابینا هم ممكن است برای یک لحظه کوتاه از ويلچر استفاده كنند . بطوركلي بايد به اين فكر باشيد که دسترسي افراد ناتوان به جاهائي كه نياز دارند ،‌اسانتر صورت پذيرد .

 

 

در اماكن مختلف در مورد حضور يا عدم حضور افراد ناتوان و ويلچري ، سعی کنید حواستان به اطراف خودتان باشد ، حتی زماني كه فکر می کنيد ، فرد دچار معلوليت در محدوده شما حاضر نيست . هيچگاه از توالتهاي مناسب سازي شده براي افراد ويلچري به عنوان محل قرار دادن تي و جارو استفاده نكنيد . هيچ چيزي را در وسط سالن یا راهرو ومسير تردد آنها قرار ندهيد . هرگز از پاركينگ وي‍ژه معلولين استفاده نكنيد و سد راه آنان نشويد .

در مراكز خرید ، نسبت به استفاده كنندگان از ويلچر يا اسكوتر هوشيار باشيد . سعی کنید از یک سمت مسيرهاي تردد يا از معبر ديگري گذر كنيد . مواظب باشيد راه رفتن در جوار فرزند يا همراهانتان ، باعث تشکیل یک دیوار يا مانع در برابر آنان نشود . حواستان باشد كه از توقفهاي کوتاه ، چرخش ناگهانی و یا به عقب برگشتن ناگهانی پرهيز كنيد . معابر و راهرو ها را دو قسمت در نظر بگيريد و همانند زماني كه رانندگي مي كنيد ، راه برويد ( يعني از سمت راست معبر ) . آگاه باشید که كاربران ويلچر مجبور نيستند ترمز بگيرند و هيچگاه دوست ندارند مجاب شوند كه چیزهایی مثل ” ببخشید، می توانم رد شوم و… ؟ ” را بيان كنند .

10- هيچگاه یک فرد ويلچري جوان را با یک شخص مسن مقایسه نكنيد .

يادتان باشد كه گفتن جملاتي مثل : ” هی ! یا بیان اینکه : شما ( خطاب به فرد ويلچري ) و مثلا” مامان بزرگ يك جورهستيد … شما و مادر بزرگ می توانيد در یک گروه باشيد … ” بی ادبي محسوب مي شود . هيچگاه اين كار را نكنيد .

نكات مهمي كه عموم مردم بايد در مورد چگونگي برخورد با افراد ناتوان و ويلچري بدانند :

• در پاركينگها ، هنگام پارک كردن خودروي خود در كنار یک ون داراي پلاک افراد ناتوان سعي كنيد فاصله خود را به اندازه كافي حفظ كنيد . معمولا” خودروهاي داراي علامت ويژه افراد ناتوان بايد از سایر وسایط نقلیه فاصله داشته باشند. يادتان باشد ، استفاده كنندگان از ون هاي داراي علامت معلولين معمولا” جهت قرار گرفتن رمپ در کنار ون ، نياز به يك فضای خالی وفاصله كافي ‌هستند تا بتوانند براحتي سوار و پياده شوند . معمولا” در پاركينگهاي معمولي ، فضاهاي جانبي کافی براي قرار دادن رمپ كه ممكن است تا 9 فوت نياز به فضا باشد ،‌ وجود ندارد . بنابراين لازم است ونهاي مجهز به رمپ از ساير خودرودها فاصله مناسبي داشته باشند تا فضاي مورد نياز كاربر ويلچر تامين گردد .

• به حیوانات آموزش دیده اي كه در خدمت افراد ناتوان هستند ، احترام بگذاريد . برخي از افراد داراي معلولیت های جسمي ممکن است از خدمات حیوانات استفاده كنند . در چنین مواردي ، فراموش نكنيد که این حیوانات به خوبي آموزش دیده اند . و يك حیوان خانگی معمولي نیستند ، نشان دادن غذا و يا منحرف کردن ذهن حيوان به هر طريقي مي تواند براي فرد ناتوان مشكل ايجاد كرده و حتي امنيت او را به خطر بياندازد .

• اگر شما مدیریت یک رستوران را به عهده داريد ، سعی کنید يك بخش را مخصوص افراد ويلچري در نظر گرفته و آن بخش را با ميزهاي مناسب سازي شده ويژه افراد ويلچري تجهيز نمائيد ، بطوري كه تمامي شرايط استفاده از آن براي آنها براحتي امكان پذير باشد. به علاوه توجه داشته باشيد كه هميشه یک مسیر کاملا” باز براي تردد اين افراد وجود داشته باشد .

• هنگامي كه در حال گفتگو با گروهي از مردم هستيد ، سعي كنيد در جلوي يك شخص ويلچري نایستيد . این كار باعث پوشش آنها شده و كاري بسیار بی ادبانه محسوب مي شود . سعی کنید در صورت امكان یک دایره باز كرده و شخص ويلچري را هم در بحث خود شركت دهيد .

• در مراكز خريد ،هرگز چرخ دستي خرید خود را در فضای پارکینگ ها ، به خصوص در داخل و یا در نزدیکی فضاهای تعیین شده براي افراد دچار ناتواني رها نكنيد .

 

• هنگام خرید ، از قراردادن بسته هاي خريد روی فردي كه روي ويلچر خود نشسته پرهيز كنيد . این كار بسیار بی ادبانه محسوب شده و مي تواند لذت خريد و گردش فرد ويلچري را ضايع كند .

 

• اينكه از دوست ويلچري خود خواهش كنيد كه چيزي را براي شما حمل كند ،‌ كار بي ادبانه اي محسوب نمي شود . به خاطر بسپاريد كه بسیاری از افراد ناتوان هستند كه دوست دارند بتوانند كمكهاي شما را تلافي كنند ، بنابراين ممکن است حتي آنها به شما پيشنهاد بدهند كه در حمل بسته هاي خريد تان به شما كمك كنند ، چرا كه احتملا” انجام اينكار براي كسي كه روي صندلي نشسته آسان تر از کسی مي باشد که در حال راه رفتن است . بنابراين سعي كنيد ضمن تشكر ، درخواست او را بپذيرد .

• هنگامي كه مي خواهيد با يك فرد ويلچري گفتگو نمائيد ، سعي كنيد در صورت امکان شما هم بنشينيد . يادتان باشد توجه و نگاه كردن به شما و به سمت بالا ، برای شخصي كه در حالت نشسته است ، كاري بسیار خسته کننده محسوب خواهد شد . بنابراين بسیار آسان تر است كه دو نفر در حالت چشم تو چشم و در يك سطح به هم نگاه كرده و با يكديگر گفتگو نمايند .

 

• اگر میزبان برنامه هاي جمعي مانند يك عروسی و یا يك مهماني بزرگ هستيد ، دقت کنید كه محل مورد نظرتان قابل دسترس افراد ناتوان هم باشد. از قبل مكان مورد نظر را ، خودتان نگاه کنید و مطمئن شوید که هیچ گونه مانعي براي رسيدن به ساختمان وجود نداشته باشد . همچنين فضاي كافي برای حركت واستقرار ويلچر در سرويسهاي بهداشتي وجود داشته باشد . توالتها مناسب باشند ( از نظر داشتن فضاي لازم براي چرخش ويلچر و وجود دستگيره هاي ديواري محکم ) . اگر برنامه شما در فضای باز انجام مي شود ، زمین یا سطوح تردد موجود طوري باشند كه حركت راحت ويلچر امكان پذير باشد. به خاطر بسپاريد كه وجود سطوح ماسه اي، شن و ماسه ، سطوح نرم و یا خيلي ناهموار می تواند براي افراد معلول وناتوان يك چالش بزرگ محسوب گردد .

 

• معمولا” نكات ذكر شده در بالا ، هنگام برقراری ارتباط با کساني اعمال می شود كه از وسايلي مانند ويلچر و اسكوتر برای حركت خود استفاده مي كند. بنابراين با شخصي كه براي حركت و جابجائي خود از اسكوتراستفاده مي كند نيزهمانند يك فرد ويلچري رفتار نمائيد ،‌ چرا كه تمامي نكات مذكور ،‌ در مورد افراد اسكوتري هم صدق مي كند .

هشدارهائي در مورد نحوه برخورد با افراد ويلچري

• اگر شما فرد ويلچري را نمي شناسيد ، هيچگاه از او نپرسيد که چرا روي ويلچر هستيد . ممکن است این كار نزد او به عنوان یک ژست بی ادبانه و رنج آور تفسیر شود . اما ، اگر در حال آشنا شدن با كسي هستيد که روي ويلچراست ، نترسيد و در زمان مناسب ، دليل ويلچري بودنش را از خودش بپرسید . اما دقت داشته باشيد كه در مورد ناتواني او در حضور جمع ،‌ پرس و جو نكنيد .

• از آنجا که ويلچر هر كسي دقيقا” همانند عینک او ، يك وسيله شخصي محسوب مي شود ، باید همانند ساير وسايل شخصي آنها با آن برخورد گردد . هيچگاه به ويلچر فرد دست نزنيد ، سعي كنيد آن را بي مورد هل ندهيد ، مگر اینکه به طور خاص اجازه انجام این کارها به شما داده شود . رعايت اين نكات به خصوص هنگامي بيشتر مصداق دارد كه در تعامل با کاربر ويلچر نباشيد . به عنوان مثال هنگام حركت در پشت ويلچر فرد ويلچري ، از دست زدن به پشتي صندلی خودداري نمائيد .

 

• هيچگاه افراد ويلچري را به عنوان يك فرد بیمار يا يك شخصغير مفيد تلقي نكرده و آنها را در گروه ساير بيماران قرار ندهيد . يادتان باشد كه ويلچر برای کمک به افراد مبتلا به اختلالات حرکتي استفاده می شود . اين اختلالات مي توانند ناشي از عوارض مختلفي باشند . بسیاری از افراد ، ويلچر خود را به عنوان وسیله ای برای استقلال خود تلقي مي كنند ، چرا که در واقع بدون آن ، رفتن به جاهاي گوناگون و انجام يكسري كارها براي آنان بسیار محدود خواهد شد . موضوع مهمي كه بايد به یاد داشته باشید اين است که : آنها همانند بيماران مسری يا معلولان ذهنی نيستند ، و دوست ندارند و نمی خواهندكه براي شان دلسوزي كنيد .

 

• بسیاری از افراد دچار اختلال حرکتي ازصحبت کردن با کودکان و توضيح دادن به آنها در مورد اينكه چرا روي ويلچر نشسته اند ، خوشحال مي شوند . البته برخی از آنها هم چنين حسي را ندارند . اکثر مردم از گفتگو با آنها خوشحال مي شوند، با اين وجود عده اي هم وجود دارند كه تمايلي براي مصاحبت با آنها ندارند . سعي كنيد طوري با آنها برخورد نمائيد كه اطمینان خاطر پيدا كنند از مصاحبت با آنها اشتباه نكرده ايد . هر چه کودکان در مورد انواع مختلف معلولیت اطلاعات بیشتري داشته باشند ، به همان نسبت در آينده با افراد ناتوان بهتر و راحت تر روبرو خواهند شد .

• • هنگام همراهي یک فرد ويلچري و یا شخص استفاده كننده از عصا ، با سرعت راه نرويد . اگر گروهي حركت مي كنيد ، و ديديد كه گروه شما فرد ناتوان را پشت سر گذاشته و او را ترك كرده ، سعي كنيد ‌با کم کردن سرعت خود در كنار او باقي بمانيد .

• به یاد داشته باشید که از شخص نپرسید که چرا از ويلچر استفاده مي كند ،‌ چرا كه ممکن است در پاسخ به این سوال و سئوالات مشابه ، در كل طول مدتي كه همراه شماست ، بارها و بارها احساس آزردگي كند .

• شايد هيچ چيز به اندازه اشاره كردن و نشان دادن یک فرد ويلچري براي او بي ادبي و بي لطفي محسوب نشود . برخی از کلمات و عباراتي كه بطور جدي بايد از بيان آنها پرهيز گردند از اين قرارند :

بدبخت ، بي چاره ، عليل ، زمين گير ، قرباني ، غير فعال ، ‌گرفتار ويلچر و ….

 

منبع مورد استفاده :

سایت : http://www.wikihow.com – تهیه و تنظیم از : مهندس عباس کاشی ( e mail : ohealth2007@yahoo.com) – فروردین ماه سال 1393