نقش ورزش در پیشگیری از بیماری در افراد دچار آسیب نخاعی

نقش ورزش در پیشگیری از بیماری در افراد دچار آسیب نخاعی

جانباز ضایعه نخاعی گردنی
رمضانعلی کاوسی

اکثر قریب به اتفاق پزشکان، انجام ورزش و حرکات نرمشی را برای افراد دچار آسیب نخاعی نه تنها لازم، بلکه واجب می دانند. جمله ی زیبایی از رهبر معظم انقلاب در یکی ازسالن های ورزشی خواندم، که پرداختن به ورزش را برای افراد معلول لازم دانسته بودند.

عامل اصلی بیماری ها در افراد نخاعی، بخصوص عفونت ادرار و بالا رفتن کلسترول خون کم تحرکی است. عزیزانی که به ورزش اهمیت می دهند، خیلی راحت تر خون در رگ هایشان جریان می یابد و کمتر دچار افت فشار خون می شوند. اگر دقت کرده باشید، پاهای اکثر افراد نخاعی در دمای معمولی سردتر از دیگر اعضای بدن است. این نقیصه تنها با تحرک بدنی و ورزش قابل جبران است.

در شهر ما جانبازان و معلولین نخاعی به دو دسته تقسیم می شوند. دسته اول افرادی هستند که ورزش کردن را کاری عبث و بیهوده می پندارند. اکثر این افراد معمولا افرادی هستند، که بر اثر کم تحرکی چربی های اطراف شکم شان روی هم تلمبار شده و با کمترین فعالیت بدنی دچار ضعف و تنگی نفس می شوند. طبیعی است اینگونه افراد باید اکثر اوقات شریفشان را در مطب پزشکان و آزمایشگاه ها سپری کنند و مثل نقل و نبات، دارو مصرف کنند.

اما دسته ای دیگر از عزیزان نخاعی شهر ما، عاشق ورزش هستند. آنان خود را ملزم می دانند که با مدیریت زمان، اوقات خود را طوری تنظیم کنند، که بتوانند جلسات تمرین خود در سالن ورزش را، فدای هیچ کار دیگری نکنند. آنان “ورزش” را مترادف با “سلامتی” می دانند. این افراد با اراده، بر باور ” عقل سالم فقط در بدن سالم است ” خط بطلان کشیده اند، و اثبات کرده اند که می شود با نیمه ی سالم بدن و اراده ی قوی و پرداختن به ورزش، می توان ضعف های نیمه ی ناسالم بدن را جبران کرد. آنان با ورزش، کالری های اضافی بدنشان را می سوزانند و عضلات خود را قوی نگه می دارند.

اگر از بُعد روحی به قضیه ی ورزش افراد نخاعی بنگریم، اهمیت و هوده ی آن فراتر و سودمندتر از بُعد جسمی آن است. روحیه ی افرادی که ورزش می کنند به مراتب بهتر از کسانی است که خود را در منزل حبس کرده اند و برای نقص فیزیکی خود غصه می خورند. حضور در میادین ورزشی، یکنواختیِ کسل کننده ی زندگی را، از بین می برد.

رشته ی ورزشی بسکتبال با ویلچر، با نشاط ترین و پر تحرک ترین ورزش برای افراد نخاعی (از ناحیه کمر) و ویلچری است. افراد ورزشکار در قالب دوتیم در مقابل یکدیگر صف آرایی می کنند، و برای کسب امتیاز با یکدیگر مبارزه می کنند. این مبارزه ی رو در رو باعث می شود، فرد به طور کلی معلولیت خود را فراموش کند و برای کسب امتیاز بیشتر بجنگد. گاهی بر سر افراد هم تیمی خود داد و فریاد می زند، که باعث تخلیه ی روحی و روانی اش می گردد. بدیهی است فرد معلول با این شارژ روحی دیگر بهانه ای نمی بیند که بخواهد در منزل بهانه تراشی کند، یا احیاناً بر سر اعضای خانواده اش فریاد زند. همچنین شرکت در مسابقات استانی و کشوری به فرد نخاعی انگیزه ی بیشتری می بخشد.

گفت و شُنود های بعد از بازی و خندیدن های بعد از آن باعث می شود، فرد با روحیه ای عالی به منزل مراجعه کند و برای ادامه ی زندگی اش برنامه ریزی کند. لذت خوابِ راحت ورزشکار معلول بعد از خستگی زیاد در میدان ورزش، با هیچ لذتِ دیگری قابل قیاس نیست.

رشته ی ورزشی بوچیا برای افراد نخاعی گردنی طراحی شده. درست است که از فعالیت جسمی زیادی برخوردار نیست، اما برای بالا بردن سطح روحیه ی فرد نخاعی فوق العاده تاثیر گذار است. خوشبختانه این رشته ی ورزشی چند سالی است در کشور ما طرفداران زیادی پیدا کرده و افراد نخاعی گردنی را مشغول به خود کرده. انجام مسابقات بُرون استانی و آشنا شدن با افراد نخاعی در استان های دیگر و استفاده از تجربیات آنان، تاثیرات مثبت فراوانی برای آنان به ارمغان داشته است. کسانی که به هیچ وجه دستان شان قادر به حرکت نیست، هم می توانند با کمک یک نفر و وسایل کمک ورزشی (شبیه ناودان)، توپ مخصوص بوچیا را با کمک چانه هدایت کرده و به هدف نزدیک کنند. برای آشنایی بیشتر با ورزش بوچیا به این آدرس مراجعه فرمایید: (http://mighat61.blogfa.com/post-9.aspx )

رشته های ورزشی متعدد دیگری مانند شنا، تنیس روی میز، دارت و… هم جزو رشته های ورزشی است که افراد نخاعی می توانند برای تقویت جسم و روح خود بدان متوسل شوند. باید متذکر شوم نهادها و ارگان هایی که در ارتباط با افراد نخاعی فعالیت می کنند، موظفند بستر لازم را برای ترغیب افراد نخاعی به ورزش فراهم کنند. با ورزش بر شادی هایتان بیفزایید.
منبع : تجربه شخصی  ” نقش ورزش در پیشگیری از بیماری در افراد دچار آسیب نخاعی  “رمضانعلی کاوسی – -مولفان:  -انتشار در  سومین  کنفرانس اینترنتی  با عنوان  ورزش و آسیب نخاعی -تیرماه ۱۳۹۱