نشانه های آسیب نخاعی مصدومین واقدامات ضروری درمورد آن

در آسیب های نخاعی ، فاصله زمانی بین آسیب دیدگی مصدوم تا رسیدن نیروهای امداد واورژانس ، می تواند پیامدهای حیاتی برای بیمار داشته باشد . چنانچه بعد از جراحت ، اقدامات پزشکی فوری و در زمان کافی انجام شود ، در بسیاری موارد می تواند شدت آسیب را بطور قابل ملاحظه ای کاهش دهد . به این دلایل ، خیلی مهم است که نشانه های آسیب نخاعی تشخیص و اقدامات فوری به عمل آید .

علائم فوری آسیب نخاعی

آسیب شدید نخاع همیشه بلافاصله بعد از تصادف یا ضربه آشکار نمی شود . ممکن است فلج یا بی حسی به تدریج و به دلیل تورم یا خونریزی در داخل یا اطراف طناب نخاعی ایجاد گردد . بنابراین هر کسی که ضربه قابل توجهی به نواحی سر، گردن و یا پشت او وارد شده ، باید فورا” و در کمترین زمان ممکن از نظراحتمال آسیب دیدن نخاع مورد بررسی و رسیدگی پزشکی قرار گیرد .

مهمترین نشانه های آسیب نخاعی بعد از یک سانحه و ضربه ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر باشد :

• فشار در سر ، گردن و پشت
• درد شدید در پشت
• فلج ، عدم تعادل یا ضعف در قسمتی از بدن
• کاهش حس یا بی حسی یا مورمور شدن دستها ، پاها ، انگشتان یا پنجه
• پیچ خوردگی یا قرار گرفتن ناجور گردن یا پشت
• اشکال در تنفس
• عدم کنترل ادرار یا مدفوع
• اشکال در راه رفتن و حفظ تعادل

علائم مذکور در شکل های زیر نشان داده شده اند :

 

اقدامات ضروری هنگام مواجه با مصدومین نخاعی

هنگامی که کسی دچار ضربه به ستون مهره ها شده و مشکوک به آسیب نخاعی هستید ، موضوع بسیار مهم این است که شخص مصدوم را بلند نکرده و سعی کنید که به هیچ وجه اورا حرکت ندهید . درغیر این صورت ممکن است این کار ممکن است باعث فلج دائمی و دیگر آسیبهای جدی مصدوم شود .

هنگام کمک رسانی به این گونه افراد ، موارد زیر را به خاطر بسپارید که :

• با اورژانس تماس بگیرید .

• مصدوم را آرام کنید .
• تا زمانی که امداد نرسیده از حرکت دادن سر و گردن فرد اکیدا” خوداری کنید ( بهتر است سر مصدوم را به هر طریقی شده ثابت نگه دارید . برای این کار می توانید یک حوله سنگین یا چیز مشابهی دردو طرف سر او قرار دهید )
• کمکهای اولیه اساسی را مدیریت کرده و تا حد امکان ، راحتی شخص آسیب دیده را البته بدون حرکت دادن سر و گردن او فراهم کنید .

شدت آسیب نخاعی

ماهیت و میزان اختلال حاصل از آسیب نخاعی به محل و شدت ضایعه بستگی دارد . بطور کلی اثرات آسیب بصورت فلج بدن در پائین سطح ضایعه رخ می دهد .

آسیب نخاعی بر حسب شدت آن ممکن است بصورت ” کامل ” و یا ” ناکامل ” طبقه بندی شود .

در آسیب های نخاعی کامل ، تمام یا کل حس و کنترل حرکتی در نواحی زیر سطح آسیب از بین می رود . درآسیبهایی که به عنوان ناقص طبقه بندی می شوند ، با درجات مختلفی ، تا حدی حس و کنترل حرکتی در سطوح پائین ضایعه وجود دارد.

• پاراپلژی :

  به دلیل ضایعات سطوح پائین تر ستون مهره ها ایجاد می شود و بخشی از بالاتنه ، ناحیه لگن و پاها تحت تاثیر قرار می گیرند .

• کوآدری پلژی :

  ( تتراپلژی نیز نامیده می شود ) به دلیل ضایعات سطوح بالایی ایجاد می شود و بالاتنه ، دستها ، پاها ، انگشتان و ناحیه لگن تحت تاثیر ضایعه قرار می گیرند .

در شکل زیر مفاهیم آسیبهای نخاعی کامل و ناکامل و پاراپلژی و تتراپلژی نشان داده شده است :

 

نشانه های دائمی آسیب نخاعی

هر یک از علائم زیر ممکن است در اثر آسیب نخاعی ایجاد شوند :

• از دست دادن توانایی حرکت دادن بخش هایی از بدن
• از دست دادن حس از جمله گرما ، سرما، و لامسه
• ایجاد تغییرات در باروری و احساس و عملکرد جنسی
• از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع
• احساس سوزش یا درد شدید حاصل از آسیب دیدگی رشته های عصبی طناب نخاعی
• مشکل در تنفس ، سرفه کردن یا پاکسازی ریه ها

تشخیص ضایعه نخاعی

همانگونه که تاکید شد ، مصدوم آسیب نخاعی باید بی حرکت نگه داشته شده و با دقت به یک مرکز درمانی اورژانس انتقال داده شود . کارکنان پزشکی در مورد حادثه سوال نموده و بیمار را از نظر عملکرد حسی و حرکتی معاینه و بررسی می کنند .

اگر پزشک ضرورت بداند ، بررسی های بیشتری را با استفاده از انواع مختلف تصویربرداری انجام خواهد داد .

گزینه های تصویربرداری برای بررسی آسیب های ستون فقرات عبارتند از :

• سی تی اسکن
• ام .آر.آی ( MRI : که طی آن از ستون مهره ها ، پس از تزریق ماده حاجب با اشعه ایکس عکسبرداری می شود )
• (SSEP) : پتانسیل برانگیختن حسی تنی با استفاده از تحریک مغناطیسی ؛ یا اشعه ایکس نخاعی .

معمولا ” پزشکان حدود روز سوم بعد از آسیب ، یک معاینه کامل عصبی انجام می دهد تا شدت آسیب حاصل از ضایعه را تشخیص داده و آنچه که احتمالا” برای بهبودی بیمار مفید است را تعیین می کنند . بعد از آن بیمار با توجه به مقیاس انجمن آسیب نخاعی آمریکا (ASIA) ارزیابی خواهد شد . این مقیاس دارای ۵ طبقه بندی ، از A تا E است . A ضایعه نخاعی کامل و E ایجاد ضایعه با وجود تمام عملکردهای طبیعی را شامل می شود .

 

 

کمکهای قانونی برای قربانیان آسیب نخاعی

با توجه به برآورد مراکز کنترل و پیشگیری بیماری های ایالات متحده (CDC) ، هزینه های زندگی افراد دچار آسیب نخاعی گستره ای از ۵۰۰،۰۰۰ دلار تا بیش از ۳،۰۰۰،۰۰۰ دلار تخمین زده می شود . لذا با توجه به هزینه های بالای این افراد ، لازم است حمایتهای مالی و جبرانی برای حرکت رو به جلوی زندگی آنان به عمل آید .

علل زیادی برای آسیب نخاعی وجود دارد ، اما همانطور که می دانید تصادفات خودرو علت شماره یک آنها محسوب می شود . در این راستا پوششهای بیمه ای می توانند کمکهای جبرانی آنان را تا حدی فراهم آورند .

 

Sources:

Mayo Clinic: Diseases and Conditions: Spinal Cord Injury http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/spinal-cord-injury/basics/symptoms/con-20023837

Eunice Kennedy Shriver National Institute of Child Health and Human Development: How is SCI Diagnosed? http://www.nichd.nih.gov/health/topics/spinalinjury/conditioninfo/Pages/diagnosed.aspx

Centers for Disease Control and Prevention (CDC): Injury Prevention and Control: Traumatic Brain Injury: Spinal Cord Injury (SCI): Fact Sheet http://www.cdc.gov/traumaticbraininjury/scifacts.html

Live Science: Spinal Cord Injury Levels, Symptoms, and Treatment http://www.livescience.com/41076-spinal-cord-injury.html

 

ترجمه  و تنظیم از :  مهندس عباس کاشی ( e mail :  ohealth2007@yahoo.com ) ؛    منبع مورد استفاده  ؛  سایت : http://www.lyslaw.com/ – مقاله :  Symptoms of Spinal Cord Injury – انتشار : انجمن معلولین ضایعات نخاعی استان تهران