مروری براصول کلی درمان زخمهای فشاری در افراد نخاعی

امروزه مشخص شده است که ایجاد زخمهای فشاری معلول ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی است . بنابراین جهت پیشگیری و درمان مناسب باید به همه عوامل مداخله کننده توجه نمود . درمان زخمهای فشاری یک کار تخصصی است و برای کسب نتیجه موردنظر ،  بهتر است که بصورت چند تخصصی و با مشارکت و مشاوره  ومداخله تخصصهای مختلفی از جمله : متخصصین پوست ، جراحی ، ، ارتوپد ی ، جراحی اعصاب ، داخلی ، تغذیه ، فیزیوتراپ و پرستار آموزش دیده و مجرب … اقدامات درمانی صورت پذیرد .

بطورکلی اصول درمان زخمهای فشاری در افراد نخاعی را می توان در موارد زیر خلاصه نمود :

• ارزیابی بیمار و بررسی وضعیت سلامت عمومی بدن
• کنترل و درمان بیماریهای جاری به خصوص دیابت ، ، بیماریهای قلب و عروق ، فشار خون ، کم خونی ، مشکلات انعقادی ، مشکلات کلیوی ، نقص سیستم ایمنی و بیماریهای ریوی …
• مشاهده و ارزیابی کامل زخم ( تعیین درجه آن )

• خارج کردن بافتهای مرده ( سیاه = خشک  و زرد = مرطوب  ) و مهیا کردن زمینه درمان زخم و ایجاد بافت گرانوله ( صورتی وقرمز ) که بسته به شرایط فرد از روشهای مختلف استفاده می شود :

• شارپ
• لارو
• اوتولیتیک
• هیدروسرجیکال
• اولتراسوند
• مکانیکی

• انتخاب پانسمان مناسب از جمله :  فوم ، هیدروژل ،  نقره و هیدورکلوئید ،  …

• استفاده از تکنیکهای درمانی مجاز : عسل ، ازن تراپی ، لیزر تراپی  و…

• در هربار تعویض پانسمان ، باید زخم به آرامی با محلول نرمال سالین شستشو داده شود . از مواد ضد عفونی کننده و پاک کننده مانند بتادین و پراکسید هیدروژن به هیچ عنوان استفاده نشود .

• استفاده از روشهای حذف و کاهش فشار در موضع زخم ( به عنوان مهمترین رکن درمان ) : از جمله :

• استفاده از تجهیزات مناسب : تشک مواج ، تشکچه ها و غیره

• چرخش مداوم ومنظم جهت جلوگیری از استقرار بدن در وضعیت ثابت ( توسط خود بیمار و مراقبین ) و..

• رفع عوامل زمینه ساز تشکیل زخمهای فشاری از جمله :

• اصطکاک
• شیرینگ ( نیروی است که هنگامیکه دو یا چندلایه از بافت در خلاف جهت حرکت بدن کشیده شود ایجاد می شود.وقتی سرتخت بالا می آید مریض به طرف پایین تخت سر می خورد و در نتیجه لایه های خارجی پوست که به ملافه چسبیده اند تمایل دارند در پوزیشن ثابت باقی بمانند ولی بافتهای زیرین شامل ماهیچه ها و استخوان به سمت پایین تخت سر می خورند )
• رطوبت مضر ( عرق ، ادرار ، مدفوع و … ) می تواند ناشی از نشت سوند ،  درناژ زخم ، اکسیژن تراپی … نیز باشد .

• درمان عفونت
• توجه به تغذیه مناسب  و هیدراتاسیون بدن ( مصرف غذاهای حاوی پروتین بیشتر  و آب کافی )
• استفاده از مکملهای غذایی و ویتامین ها به خصوص روی ، ویتامین C
• توصیه به عدم مصرف سیگار و دخانیات
• وغیره