قانونی که به سختی اجرا می‌شود/ساز ناکوک امکانات شهری برای معلولان
خبرگزاری مهر – گروه استان ها: موضوع مناسب سازی شهرها برای بهره گیری معلولان، سالمندان و افراد ناتوان جسمی از ضروریاتی است که متاسفانه در طول سنوات گذشته در بسیاری از شهرستان ها همچون ملارد به بوته فراموشی سپرده شده و به نحو شایسته ای در دستور کارهای مسئولان و مدیران شهری قرار نگرفته است.
مناسب سازی به معنای امکان دسترسی همه افراد به امکانات شهری است و این امر مولفه ای حائز اهمیت در ارتقای سطح کیفی بهره مندی عموم جامعه از زیر ساخت ها و امکانات شهری، رفاهی و اداری محسوب می شود.
مناسب سازی شهر یکی از موارد قابل توجهی به شمار می رود که نشان دهنده میزان دقت نظر و توجه مسئولان شهری به حقوق شهروندی جامعه حتی در گروه های ناتوان جسمی وحرکتی است که از لحاظ کثرت جمعیتی در اقلیت قرار دارند.
فراهم شدن بستر و زمینه مناسب برای بهره مندی آزادانه توام با ضریب ایمنی بالا برای معلولان و ناتوانان جسمی از محیط پیرامونی خود اعم از ادارات، معابر، اماکن، ساختمان های شهری، رفاهی، خدماتی و… از مواردی محسوب می شود که می تواند مطالبه بر حق این گروه از جامعه قلمداد شود.
از لحاظ قانونی نیز در ماده دو قانون جامع حمایت از حقوق معلولان، تأکیدشده که وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات، شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی و انقلابی موظف هستند در طراحی و احداث بناهای ساختمانی، اماکن عمومی، معابر و امکانات خدماتی به نحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهره‌مندی از آن برای افراد و گروه‌های معلول همچون افراد عادی جامعه فراهم شود که این مصوبه در مقام اجرا از سوی برخی مسئولان مورد بی‌مهری قرارگرفته است.
در عرصه مناسب‌سازی، موارد بسیاری همچون آسانسورها، سطوح شیب‌دار در مجاورت ادارات، سازمان‌ها و شرکت‌ها، سرویس‌های بهداشتی، تلفن‌های عمومی، خودپردازها، مسیر نابینایان، تقاطع‌ها، پل‌های ارتباطی و… مدنظر است که با لحاظ کردن استانداردهای لازم در آن، بستر و زمینه مناسب برای بهره‌گیری معلولان و ناتوانان جسمی از این نمونه امکانات فراهم می‌شود.
سه هزار خانواده ملاردی با مشکلات جسمانی عضوی از خانواده درگیر هستند
یکی از شاخصه‌های توسعه شهری در کشورهای توسعه‌یافته به موضوع مناسب‌سازی شهرها برای معلولان برمی گردد که استانداردهای لازم از حمام‌های عمومی و پارک‌های گردشگری تا میزان لرزش آسانسورهای ساختمانی در آن دیده و تعریف می‌شود.
از شهرستانی نوپا همچون ملارد که در بدیهی‌ترین امکانات ممکن با نارسایی مواجه است، انتظار تعبیه و تأمین چنین امکاناتی در شرایط موجود، ناشدنی و آرمان‌گرایانه است اما مطالبه حداقل امکانات شهری و لزوم ایجاد آن در سطح معابر، ادارات و … امری فراتر از انتظار و غیرمعمول به نظر نمی‌رسد.
پیرو آمار به دست آمده از اداره بهزیستی شهرستان ملارد از۳۵۰۰ نفر افراد تحت پوشش این مجموعه، قریب به ۳۱۰۰ نفر معلولان جسمی و حرکتی محسوب می‌شوند که به تعبیری می‌توان گفت حدود سه هزار خانوار با مشکلات و محدودیت‌های جسمانی عضوی از خانواده خود درگیر هستند.
اگر چه این تعداد در میان جمعیت ۴۲۰ هزارنفری شهرستان ملارد چندان به چشم نمی‌آید و در اقلیت قرار دارد اما این موضوع نافی حقوق به حق این گروه آسیب‌پذیر برای بهره‌گیری مطلوب از خدمات شهری محسوب نمی‌شود.
در حوزه مناسب‌سازی شهرها برای معلولان قصور داشته‌ایم
حسن کریمی معاون عمرانی استانداری تهران در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در حوزه مناسب‌سازی شهرها برای معلولان، سالمندان و افرادی که با مشکل حرکتی مواجه هستند در استان تهران قصور داشته‌ایم و این مربوط به این دوره نمی‌شود و از سنوات گذشته تا امروز کم‌کاری‌هایی در این بخش مشاهده می‌شود.
وی افزود: فعالیت‌هایی در این عرصه عملیاتی شده اما با توجه به بررسی‌های انجام‌شده، کافی نیست و ما زمانی می‌توانیم ادعا کنیم که اقدامات مؤثری در این بخش انجام داده ایم که تفاوتی بین بهره‌گیری افراد معلول از امکانات موجود در شهر با افراد عادی مشاهده نکنیم.
کریمی گفت: عمق و میزان این تفاوت و فاصله محدودیت‌های موجود برای معلولان در مقایسه با افراد عادی در بهره‌گیری از امکانات شهری، میزان عقب‌ماندگی ما در این عرصه را نشان می‌دهد و باید در آینده این کمبودها رفع و جبران شود.
مناسب سازی اماکن شهری از ساختمان شهرداری آغاز می‌شود
مرتضی قربانی رئیس بهزیستی شهرستان ملارد در ارتباط با اقدامات انجام‌شده در این حوزه به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه در سنوات گذشته هیچ‌گونه اقدامی در خصوص مناسب‌سازی شهر در ملارد برای افراد ناتوان جسمی انجام نشد.
وی افزود: با توجه به تأکید وزارت کشور و بخشنامه استانداری مقرر است موضوع مناسب‌سازی امکانات شهری برای معلولان از ساختمان شهرداری آغاز شود و در آینده‌ای نزدیک این امر از ساختمان مدیریت شهری کلید می‌خورد.
قربانی گفت: در ساختمان بهزیستی شهرستان ملارد، اقدامات مناسب‌سازی انجام‌شده و در موارد بسیار معدود، کمبودهایی وجود داشت که خوشبختانه با تأمین آن، بهسازی لازم در این قسمت نیز انجام شد.
رئیس بهزیستی شهرستان ملارد افزود: در کمیته مناسب‌سازی ملارد با مشارکت نظام‌مهندسی، شهرداری‌ها، بخشداری‌ها و… با محوریت فرمانداری، مقررشده در ساخت و سازهای اماکن عمومی، استعلام از مجموعه بهزیستی نیز گرفته شود که مولفه مناسب‌سازی در ارزیابی‌های کارشناسی در اولویت قرار خواهد گرفت.
پروژه مناسب‌سازی شهر صفادشت تا سه سال آینده اجرایی می‌شود
محمدعلی کریمی شهردار صفادشت نیز درباره مناسب‌سازی امکانات شهری برای معلولان در مجموعه تحت مدیریتی خود به خبرنگار مهر اظهار داشت: پنج میلیارد تومان اعتبار برای پیشبرد طرح‌های مناسب‌سازی در بخش صفادشت تعیین‌شده که به‌تدریج و تا سه سال آینده تکمیل خواهد شد.
وی افزود:از ابتدای سال جاری این روژه در دستور کار قرار دارد و مقرر است تمامی معابر و کف‌پوش‌های شهری مناسب‌سازی شود.
بی‌توجهی به مناسب‌سازی شهرها باعث خانه‌نشینی معلولان می‌شود
آقامعلی سلطانی بخشدار مرکزی ملارد نیز در گفتگو با خبرنگار مهر بر لزوم رعایت و لحاظ کردن استانداردهای مناسب‌سازی شهری در ساخت و سازهای اماکن عمومی تأکید اجرایی شدن این امر در عملیات عمرانی اماکن عمومی که از این پس ساخته شوند را یادآورشد.
به هرترتیب نباید ساماندهی شرایط فیزیکی شهر برای بهره‌گیری هر چه مطلوب‌تر معلولان، سالمندان و ناتوانان جسمی همچون گذشته به فراموشی سپرده شود زیرا هزینه بی‌توجهی به این گروه آسیب‌پذیر، خانه‌نشینی، انزوا و دشواری مضاعف شرایط زندگی آنها را به دنبال خواهد داشت.
خبرنگار: ناصر رمضانی