دندانپزشکی و آسیب نخاعی

آسیب نخاعی (SCI) می تواند تأثیر زیادی بر مراقبت و بهداشت دهان و دندان داشته باشند. پس از آسیب نخاعی ، مسواک کردن دندان ها، معاینات منظم و پر کردن حفره های دندانی ضرورت خواهند داشت . اما پتانسیل لازم برای انجام کارهای بزرگتر، مانند درمان ریشه ( روت کانال ) یا بازسازهای اساسی نیز برای این افراد مطرح است  .

مطالعات انجام شده موید این است که افراد مبتلا به آسیب نخاعی هم به همان اندازه افراد سالم ، نیاز به مراقبت دندان دارند  . تنها تفاوت این است که مسائل پزشکی و مقوله های دسترسی آسیب دیدگان نخاعی ، خاص آنان است و این موضوع باعث شده دستیابی به مراقبتهای دندانپزشکی مورد نیاز کمی مشکل تر باشد . که مهمترین و شایعترین مسائلی که افراد نخاعی در این زمینه با آن مواجه اند ، عبارتند از :
• بسیاری از داروهای مصرفی افراد نخاعی از جمله داروهای ضد اسپاسم، ضددرد یا داروهایی که افراد دچارمثانه نوروژنیک استفاده می کنند ، می توانند باعث خشکی دهان شوند. در نتیجه کاهش بزاق دهان می تواند باعث تسریع پوسیدگی های دندان گردد .
• مسواک زدن و استفاده از نخ دندان برای افراد مبتلا به ضایعات در سطوح بالاتر و کسانی که در مهارت و چابکی دستها دچار محدودیت هستند، بدون کمک گرفتن از سایر افراد دشوار یا حتی غیر ممکن است .
• ترس یا اضطراب از دندانپزشکی ممکن است به خاطر داشتن تجربه خفگی ناشی از نقص عضلات تنفسی وجود دارد .
• اغلب ، امکانات و تجهیزات ، فضای مطبها و اتاق های معاینه غیر قابل دسترس هستند .
• تعداد متخصصین دندانپزشکی مجرب و آموزش دیده در زمینه نیازهای آسیب دیدگان نخاعی بسیار محدود است .
• عدم تکافوی وجود دندانپزشکانی که طرف قرارداد بیمه هستند .
بنابراین، دقیقا” چه کاری باید انجام داد تا موانع مذکور محدود شده  و مراقبتهای بهداشتی دهان ودندان مورد نیاز افراد دچار آسیب نخاعی حاصل گردد؟ برای کسانی که با محدودیت حرکتی دستها مواجه اند  و یا فاقد مهارت و چابکی دستها هستند ، گزینه هایی وجود دارند از جمله : دستگاه های مناسب سازی شده مانند tube squeezer ، فوم و نگاهدارنده سرآستین ، و یا استفاده از مسواکهای الکترونیکی . مراقبان باید آموزش ببینند تا بتوانند به کسانی که فاقد حرکت اندام فوقانی هستند ، به نحو مطلوب کمک کنند .
هنگامی که یک فرد نخاعی نیاز به یک دندانپزشک داشته باشد ، قبل ازهر اقدامی باید یکسری سوالات را برای خود مطرح کند تا مشکلات خود را به حداقل ممکن برساند . از جمله این سئوالات عبارتند از  :
• آیا درگاهها و راهروهای منتج به مطب به اندازه  کافی پهنا دارند ؟
• آیا درها مجهز به دکمه های فشار هستند و یا درب ها از نوع  اتوماتیک هستند ؟
• آیا اتاق های معاینه فضای کافی برای حرکت ویلچر دارند و صندلی دندانپزشکی قابل دسترس است ؟
• آیا در حالی که شما روی ویلچر باشید ، دندانپزشک قادر به انجام معاینات و یا اقدامات لازم می باشد ؟
• آیا کارکنان در مورد تکنیکهای جابجائی شما به خوبی آموزش دیده اند ؟ اگر امکان اقدامات دندانپزشکی روی ویلچر وجود نداشته باشد ، آیا کارکنان می توانند به جابجا شدن شما کمک کنند ؟
• آیا کارکنان با نیازهای بیماران مبتلا به آسیب نخاعی آشنا می باشند؟
آنچه که شما به عنوان یک فرد ضایعه نخاعی می توانید انجام دهید ، از این قرار است :
• همراه داشتن مراقب خود جهت فراگیری آموزشهای لازم در مورد نحوه مراقبتها و روشهای صحیح از دندانهای شما .
• آگاهی دادن به دندانپزشک خود در مورد مسائل پزشکی ویژه خودتان مانند اسپاسم، و یا نیاز به حذف فشار های ایجاد کننده زخمهای فشاری واز این قبیل چیزها .
• اطلاع به کارکنان ، در این مورد که احتمال دارد جهت دریافت خدمات به زمان بیشتری نیاز داشته باشید تا برنامه ریزیهای لازم به درستی انجام شود  .

منبع  :  http://fscirc.com –  تهیه و تنظیم از : مهندس عباس کاشی ( e mail :  ohealth2007@yahoo.com)  – انتشار: انجمن معلولین ضایعات نخاعی استان تهران